CEVAP:

Osmanlı Çini Sanatı erken dönem örnekleri; Selçuklu geleneklerini gerek yapım, gerekse renk ve desen olarak sürdürür. 15. yüzyıl başlarında Bizans döneminde de kaliteli bir çini-seramik yapım merkezi olan İznik, üretimi çiniler, Bursa yapılarında görülmeye başlar. Erken Dönem Osmanlı çini sanatında renkli sır tekniği ile üretilen, sarı ve yeşil renklerin bitkisel motif­lerle ön plana çıktığı örnekler mevcuttur. Firuze, mavi, yeşilin tonları ve beyaz hakim renklerdir. İlk Osmanlı çini örneklerinde hamur kırmızı renktedir. Kabartma dekorlanabilen, ateşe dayanıklı, büyük parçalar halinde hazırlanan, mimari programa göre düzenlenen çini örnekleri mevcuttur. Çini hamuru ile sır arasında, Selçuklu döneminde olduğu gibi astar kullanılmaz. Yapının duvar, mihrap, pencere ve kapı alınlıkları uygulama alanlarıdır.

Bursa Yeşil Cami ve Türbesi Erken Osmanlı dönemi çini sanatının en önemli örneklerini sergiler. (1421-24) Bursa Yeşil Camii mihrabında okunan “Tebrizli Ustalar” yazısı, hünkar mahfilinde “Muhammed el Mecnun” ismi Yeşil Türbe’nin kapısı üzerinde “Tebrizli ali İbn Hacı Ahmed” yazısı, hünkar mahfilinde taş üzerine yazılan kitabedeki “Ali İbn İlyas Ali” ismi bu önemli yapının çini ve süsleme ustalarının isimleridir.

Mozaik tekniğindeki çinilerde kırmızı hamur üzerine, mavi ve yeşilin tonları ile mor, lacivert ve sarı renklerle, renkli sır uygulamasını çok kaliteli bir işçilikle görmekteyiz. Kullanılan sarı rengin üzerine sürülen altın yaldızla, zarif palmet, rûmi, hatayi gibi bezemeler çini panoların birleşme yerini göstermeyecek ve alttaki alçı zemini belli etmeyecek biçimde grift örgüler biçiminde düzenlenmiştir. Dönemin bir diğer önemli örneği aynı teknikle üretilen Edirne Muradiye Camii mihrabındaki çini programıdır.

Osmanlı Çini Sanatının 15. yüzyıldan 16. yüzyıl başına kadar uyguladığı bir diğer teknik Mavi-Beyaz çini tekniğidir. İki ana grup olarak incelenebilir. Beyaz zemin üzerine çeşitli mavi tonları ya da koyu veya açık mavi zemin üzerine beyaz desenler şef­faf sır altına işlenerek yapılır. Bezemelerde bitkisel motif­lerin girift desenler oluşturacak biçimde yer aldığı görülür.