TOPLUMSAL CİNSİYET ÇALIŞMALARI Dersi Toplumsal Cinsiyet ve Sanat soru detayı:

CEVAP:

Eski Türk toplumlarında kadının ve erkegin farklı roller üstlenmekle beraber, eşit kabul edildiklerini 8.yüzyıla tarihlenen Orhon Yazıtları’ndan biliyoruz. Orhon Yazıtları’nda bahsedilenlerle, sözlü kültürde destanlar ve masallarla aktarılan anlatılar, birbirini doğrulayan ifadeler içermektedir. İslamiyet öncesi Eski Türk toplumlarındaki kadın algısını bu verilere dayanarak ortaya koyabiliriz: Atlı-göçebe hayatın özellikleriyle uyumlu bir yapıya sahiptir; dinî-mitolojik özellikler taşır; devlet yönetiminde yeri vardır; aile kurumunun etkin ve önemli bir parçasıdır. Göçebe kültürde kadının ask ve haz konusu olarak sunulmadıgını, kadının da bu türden duygu ve yönelimleri üzerinden tanımlanmadıgını görmekteyiz. Islamiyet’e ve yerlesik hayata geçisin ilk evresine ait Türk Edebiyatı eserlerinden olan Dede Korkut Masalları’nda; erkeklerin ve kadınların esler ine söyledikleri içten sevgi ve övgü siirleri, esler arasındaki iliskinin denge ve uyumuna dikkat çeker. Bu masallarda; sürekli düsman saldırısına hazırlıklı olması gereken toplumun ve yasam kosullarının geregi kadınlarda aranan vasıflar; kahramanlık, baglılık, çocuk dogurma (kalabalık aile olmak, güçlü olmak anlamına geliyordu) olarak karsımıza çıkar.