İLKÇAĞ FELSEFESİ Dersi Antik Yunan Mitolojisi ve Felsefe soru detayı:

CEVAP:

Ana hatlarıyla ele alındıklarında Hesiodos da Homeros gibi karamsar biridir. Onun kurguladığı dünyada hep kavga ve eşitsizlik vardır. Ancak Hesiodos’ta erdemler değişmiştir. Önceden savaşçılık erdemken, artık çalışkanlık, düzenlilik ve yasaya uymak erdem olmuştur. Hesiodos’la beraber, daha önce görülmeyen bir tarih bilinci ortaya çıkar. Hesiodos’a göre insanlık tarihi, her şeyin mükemmel ve huzurlu olduğu bir altınla başlamıştır. Bu başlangıçtan sonra, insanlık giderek yozlaşarak demir çağına doğru tersine bir evrim geçirmiştir. Hesiodos’a göre insanlar başlangıçta hiçbir zahmete girmeksizin istedikleri her türlü nimetten faydalanıyordu ve insanlar mutlu bir şekilde yaşayıp ölüyorlardı. Fakat insanlar, yaptıkları hatalardan ve bu yüzden tanrılarla aralarında çıkan problemlerden dolayı bütün bu avantajlı durumlarını yitirmişlerdir. Hesiodos’ta tüm bu konuların etrafında toplandığı bir problem vardır: Prometheus problemi. Metheus akıl demektir. Pro ön, adının anlamı; ‘Akılca önde gelen’dir. Eski Yunan dünyasında tanrılarla insanlar sürekli ilişki içindeler ve tanrılar çoğu zaman daha baştan itibaren kandırılabilir olarak gözükür. Bu sebeple filozofların önünde engel teşkil etmemişlerdir. Bunun yanı sıra, insanlarla tanrılar arasında sürekli bir kavga da mevcuttur. Bunun anlamı Batı dünyası açısından din dışı kurumlara doğru gidiştir. Prometheus, pek çok kişi tarafından felsefe tarihinin piri olarak görülür. İdeal dünya ile reel dünyayı birbirinden ayırmıştır. Prometheus, insanlara bilgeliği, tekniği ve insan olmayı öğreten tanrıdır. Ama bu tanrının özelliğinde iki yüzlülük ve kandırma yatar. Hesiodos’un eserlerinden hareketle, belli bir bilgi anlayışı olduğu söylenebilir. Hesiodos’ta tanrısal bir bilgi vardır. Vahiy konusunda Homeros’u eleştirir. Çünkü Homeros, yalan yanlış ne biliyorsam her şeyi tanrılardan öğrendim, diyordu. Hesiodos ise ben de her şeyi tanrılardan öğrendim ama bana onlar yalnızca doğruyu ve hakikati söylemeyi öğrettiler, diyor. Hesiodos’ta insan biçimli tanrı fikri vardır. Hemen hemen bütün ilkçağ filozoflarında tanrısal esin var ve her biri doğruyu söylediklerini savunmuştur.