OSMANLI TARİHİ (1876-1918) Dersi İŞGALLER VE KRİZLER soru detayı:
SORU:
Eylül 1882’de meydana gelen direnişten sonra Avusturya’nın izlediği politika ne olmuştur?
CEVAP:
Eylül 1882’de meydana gelen bu direnişten sonra Avusturya yeni bir politika geliştirerek “Bosna Milliyetçiliği” politikası izlemeye ve bir dizi idari reformlar yapmaya başladı. Bu süreçte idari teşkilat yeniden yapılandırıldı. 1883 yılında resmi yerel dil “Bosna dili/Boşnakça” olarak kabul edildi. Hatta, Birinci Dünya Savaşı’na katar Latince ve Kril alfabesi ile bütün okullarda bu dil okutuldu. Osmanlıca eserlerin (salnameler gibi) basılmasına anlayış gösterildi. Köylülere 12 hektara kadar arazi verilebilecek politikalar uygulanmaya başlandı. Dini konularda kısmî hürriyetler tanındı, din değiştirme ile ilgili yasalar çıkartıldı. Ancak, nüfus bakımından üçüncü sıradaki Katoliklerin artması için devlet ayrıca teşviklerde bulundu. Ortodokslar üzerinde Rusların etkisi, Müslümanlar üzerinde de Osmanlı etkisi bulunuyordu. Ancak, Bosna’nın resmi dini İslamiyet idi. Avusturya bu durumu iki şekilde kullanabilirdi: Birincisi, Müslümanları Bosna milliyetçiliğine bağlama aracı olarak, ikincisi de İstanbul’dan ayrı bir meşihat uygulaması yaparak. Bunun için 1883 yılında Bosna din işleri idaresini kurdular. Bu yeni kurum, bağımsız bir kurul idi. İstanbul ile irtibatı vardı. Ancak, kadı vb. atamalarında ayrıca istinaf mahkemesi başkanlarının atamasına Bosna kadısı bakacaktı. Bununla beraber vakıflar, eğitim ve basının özerkliği gibi konularda sıkıntılı da olsa bir özgürlük dönemi yaşandı.