II. ABDÜLHAMİT DÖNEMİ TÜRK EDEBİYATI Dersi EDEBİYAT-I CEDÎDE ROMAN VE HİKAYESİNDEN METİN ÇÖZÜMLEME ÖRNEKLERİ soru detayı:
SORU:
Eylül adlı eserde dil ve anlatım nasıldır?
CEVAP:
Eylül romanında olaylar değil, ruh tahlilleri önem kazanır. Yazar, hikaye etmeye ağırlık vermediği için günlük hayatın basit ayrıntılarını tasvir etmekle yetinmiştir.
Yazar, kahramanların iç dünyalarına yöneldiği için diyaloglara fazla yer vermemiştir. Kişiler, çoğu zaman kendileriyle konuşur ve birbirlerine söylemek istedikleri sözlerin birçoğunu dile getirmezler. Suat, Necip ve Süreyya arasında geçen konuşmalar da kadın-erkek ilişkileri, evlilik ve doğa manzaraları üzerinedir. Kahramanlar sosyal meseleler ya da gündelik hayat üzerine konuşmazlar.
Romanda olaylar, hakim anlatıcının bakış açısıyla anlatılmıştır. Yazar, Suat ve Necip’in iç dünyalarında olup bitenleri başarılı bir şekilde yansıtırken Süreyya’nın kişiliğini yaratmada ve onun çatışmadaki rolünü belirlemede başarısız olmuştur. Romanın sonu da aceleye getirilmiş izlenimi vermektedir. Yangının nasıl çıktığı anlaşılmamış ve roman, kısa birkaç paragrafla sonlandırılmıştır.