TÜRK DÜŞÜNCE TARİHİ Dersi Doğu İslâm Filozofları soru detayı:
SORU:
Fârâbî, devletin kaynağını ve devlet yapısı fikrinin insan topluluklarında oluşma biçimini nasıl açıklamaktadır?
CEVAP:
Fârâbî, el-Medinetü’l-fazıla (Erdemli Devlet) isimli meşhur eserinde ve diğer bazı eserlerinde öncelikle devletin menşei meselesi üzerinde durmuş ve devlet yapısı fikrinin insan topluluklarında nasıl oluştuğu meselesinde kafa yormuştur. Bu bağlamda dört anlayışı öne çıkarır:
- Ontolojik teori: Varlık planındaki düzen, insan toplulukların böyle bir planlı yapı kurmaya şevketmiş olabilir.
- Biyo-organik teori: İnsan kendi vücudundaki organların koordineli çalıştığın tespit ettiğinde, bu düzeni toplum yapısında da gerçekleştirmeyi istemiş olabilir.
- Fıtrat Teorisi: Doğuştan topluluk olarak yaşamaya göre yaratılmış olan insan, ihtiyaçlarını karşılamak için dayanışmayı sağlayacak bir örgütlenme ihtiyacı duymuş olabilir.
- Adalet Teorisi: insan, kendi mutluluğunu ona temin edecek adalet ortamını sağlayabilmek için, adaleti gerçekleştirecek bir yapıya ihtiyaç duymuş olabilir.