RADYO VE TELEVİZYONDA PROGRAM YAPIMI Dersi Televizyona Dizi ve Film Senaryosu Yazımı soru detayı:

PAYLAŞ:

SORU:

Filmsel zaman kaç temel süreklilik boyutunda ortaya konur?


CEVAP:

Şimdiki, Geçmiş, Gelecek ve Durumsal (Düşsel) Zaman.

Şimdiki Zaman Sürekliliği: Öykünün dizide -sanki- şimdi oluyormuşçasına gerçek zamana benzer süreklilikle sergilenmesi, şimdiki zaman sürekliliğini gösterir. Şimdiki zaman sürekliliği dizilerde en yaygın kullanılan ve fazla karmaşık olmayan bir sunum biçimidir. Olaylar dizisi yazarın öngördüğü çerçevede ileriye doğru gelişir. Ne oyuncu, ne de izleyici bir sonraki anda ne olacağını bilmez. Bu özellik, filmin sonuna dek izleyicinin ilgisini öykü üzerinde uyanık tutmaya yardım eder.

Geçmiş Zaman Sürekliliği: Dizilerde geçmiş zaman sürekliliği iki biçimde ele alınır:

  • Öykünün tümü geçmiş zaman içinde, şimdiki zaman sürekliliğine benzer bir biçimde yazılır.

  • Öykü, şimdiki zamandan geçmiş zamana uzun ya da kısa geriye dönüşlerle anlatılır

Kısa Geri Zaman (Flash Back), Zamanın olağan akışı içinde, çok kısa bir an geriye gidilmesidir. Kısa geri zamanlar, zaman atlamaları gibi küçük ölçülerde anlam görüntü sürekliliği sağlamak adına kullanır. Görüntü açısından sürekli olmayan bir hareketin alınıp, öz açısından içindeki sürekliliği sürdürmek için yapılır.

Gelecek zaman sürekliliği de; gelecek zaman içinde olabilecek olayların ve şimdiki zamandan başlayıp gelecek zamana yapılan atlayışlarla olayların anlatımında kullanılır. Gelecek zaman içinde olabilecek olayların anlatımda, izleyici gelecek zaman içine götürülür. Olay sanki şimdi oluyormuşçasına, şimdiki zaman sürekliliğinde sunulur. İzleyici diziyi, ‘Olay böyle olacak’ ya da ‘olabilir’ düşüncesiyle izler. İleriye doğru atlama, geriye dönüşün tam tersidir. Zaman içinde ileriye gidil- mesi, olayların nasıl olacağı ya da olabileceği, bir düşüncenin ya da bir tasarın önceden görsel-sözel dramatik yapı içinde anlatılmasıdır. Daha sonra şimdiki zamana dönülür. Bu tür anlatımda, izleyicinin olayı izlemede bir karmaşa içine düşmemesi için zaman konusunda bilgilendirmek gerekir.