BANKACILIK VE SİGORTACILIĞA GİRİŞ Dersi Finansal Sistem ve Bankalar soru detayı:
SORU:
Finansman Bonoları ve Banka Bonoları konusunu açıklayınız.
CEVAP:
Finansman bonoları da hazine bonoları gibi kısa vadeli borçlanma araçlarıdır. Ancak finansman bonoları özel sektörce çıkarılan varlıklardır. Hazine bonoları gibi finansman bonoları da faiz kuponu taşımazlar; iskontolu satılır ve vade sonunda çıkaran kurum tarafından nominal değer ödemesi yapılır.Finansman bonolarında vade genellikle 30 gün ve katları şeklinde belirlenir. Batı’da finansman bonoları genellikle büyük nominal değerler halinde (10.000 $, 100.000 $ ve katları şeklinde) ve 5-50 gün vadeli olarak ihraç edilmekte, daha çok da kurumsal yatırımcılar tarafından satın alınmaktadır. Ülkemizde finansman bonoları anonim şirketler tarafından ihraç edilebilmektedir. Anonim şirketler tarafından finansman bonoları 1980’li yıllarda oldukça yaygın kullanılmıştır. Ancak 1990’lı yıllara
gelindiğinde, aynı vadeli kamu menkul kıymetlerine verilen yüksek faizler ve vergi muafiyetleri nedeniyle şirketlerin finansman bonosu yoluyla finanse edilmesi mümkün olmamıştır. Günümüzde de finansman bonosunun kullanımı pek görülmemektedir. Banka bonoları, ticari bankalar ile yatırım ve kalkınma bankaları tarafından ihraç edilen kısa vadeli, iskontolu satılan finansal varlıklardır. Yapı itibariyle finansman bonolarına benzeyen banka bonoları da nominal değer üzerinden iskontolanarak satışa sunulur ve ihraç eden banka tarafından vade tarihinde nominal değer ödemesi yapılır. Banka bonosu ihracı ile toplanan paralar mevduat sayılmadığı için devletin mevduat sigortası kapsamına alınmamaktadır. Banka bonolarının ikincil piyasalarının olması nedeniyle mevduata göre daha likittir. Ülkemizde banka bonoları, bankaların borçlu sıfatıyla düzenleyip ihraç ederek iskonto esasına göre sattıkları menkul kıymetlerdir. Halka arz edilecek olan banka bonolarının vadesi 60 günden az, 360 günden fazla olamaz. Tahsisli satılacak banka bonolarının vadesi 15 günden az, 360 günden fazla olamaz.
İhraç edilmiş banka bonoları ikinci el piyasada, bu banka bonolarını ihraç etmiş banka tarafından da alınıp satılır.