OSMANLI DİPLOMASİSİ Dersi Modern Osmanlı Diplomasisi ve Pratiği 1839-1878 soru detayı:
SORU:
Fransa'nın mısırı işgalinin ardından Avrupalı Büyük Devletlerin Mısır'daki rekabetinin Osmanlı açısından olumlu ve olumsuz yönleri nelerdir?
CEVAP: Avrupalı Büyük Devletlerin bu rekabeti Osmanlı için olumlu ve olumsuz olmak üzere paradoksal bir anlam taşımaktaydı. Osmanlı devlet adamlarının, bu durumdan istifade ederek Fransa’nın rakibi Rusya ve İngiltere ile ittifak yapmak suretiyle Fransa’yı Mısır’dan çıkartması, bu bağlamdaki olumlu gelişmeydi. Fa kat bunun bölgesel olarak çok olumsuz bir sonucunun da ortaya çıktığının belirtilmesi gerekiyor: Avrupalı Büyük Devletler arasındaki rekabetin, Akdeniz ve Mısır’a kaymasıyla bölge istikrarsızlaştırmıştır. Nitekim Fransızların Mısır’dan çıkartılmasının ardından, bölgedeki Osmanlı hâkimiyeti ve istikrarı bir daha sağlanamamıştır.
Avrupalı Büyük Devletlerin bu rekabeti Osmanlı için olumlu ve olumsuz olmak üzere paradoksal bir anlam taşımaktaydı. Osmanlı devlet adamlarının, bu durumdan istifade ederek Fransa’nın rakibi Rusya ve İngiltere ile ittifak yapmak suretiyle Fransa’yı Mısır’dan çıkartması, bu bağlamdaki olumlu gelişmeydi. Fa kat bunun bölgesel olarak çok olumsuz bir sonucunun da ortaya çıktığının belirtilmesi gerekiyor: Avrupalı Büyük Devletler arasındaki rekabetin, Akdeniz ve Mısır’a kaymasıyla bölge istikrarsızlaştırmıştır. Nitekim Fransızların Mısır’dan çıkartılmasının ardından, bölgedeki Osmanlı hâkimiyeti ve istikrarı bir daha sağlanamamıştır.