TÜRKİYE'DE FELSEFENİN GELİŞİMİ I Dersi FELSEFECİ OLMAYAN DÜŞÜNÜRLER soru detayı:

CEVAP:

Köprülü, ilkin, tarih felsefesi bağlamında tarihin bir bilim olarak nasıl ele alındığı üzerinde durmuştur. Ona göre, Vico ve Montesquieu ile başlayan tarihin ilmi telakkisi, bir yandan tarihçilerin müşahede usulünün tatbiki, diğer yandan tarih felsefesi nazariyecilerinin içtimai tetkikleri sayesinde 19.yüzyılda ciddi terakki etmiştir (Köprülü 1986/1, 6). Bu gelişmelerin ışığında bugünkü tarih, toplumların devamlı inkişaflarını, şimdiye kadar olduğu gibi, yalnız büyük adamların -hükümdarların, vezirlerin, kumandanların, alim ve mütefekkirlerin, mucitlerin-şahsiyetlerinde değil, müşterek izleri geçmişin kalıntıları üzerinde henüz hissedilen ve görülen halk kitlesinde de aramaktadır. Böylelikle asırlardır süren bir hatadan kurtulmuştur (Köprülü 1986/1, 6). Köprülü, hem tarihin büyük adamlar bağlamında alınmasına hem de onları tamamen dışarıda tutarak incelenmesine karşıdır. Ona göre, çok uzun süredir devam eden birinci anlayış, halkı sürü yerine koyduğu gibi, insanlığın ilerlemesini de sadece seçkin bir öbeğe bağlanması saçmadır