FİNANSAL EKONOMİ Dersi FİNANSAL ARAÇLAR soru detayı:
SORU:
Gecelik, fiktif, sürekli ve açık repoları tanımlayınız.
CEVAP:
Gecelik Repo: Gecelik işlemlerin yapılabildiği ülkelerde yaygın olarak kullanılan bir yöntemdir. Gecelik repo işlemlerinde vade 1 gündür. Aksi kararlaştırılmadıkça valör aynı gündür ve nihai takas ertesi gün gerçekleştirilir. Repo piyasasında en fazla ciroya sahip kalem gecelik repodur.
Fiktif (karşılıksız) Repo: Bu işlemde iki durum söz konusudur;
Repo işlemine konu olan finansal araç, kıymeti satan tarafın portföyünde mevcut olmamasına rağmen işlem gerçekleştirilir. Bu durumda el değiştiren menkul kıymet değil, sadece menkul kıymeti temsil eden makbuz ya da dekont olmaktadır.
Aynı tutar ve tanımdaki menkul kıymet, birden fazla gerçek veya tüzel kişiye birden fazla işlem yapılarak satılmakta ve böylece açığa satış durumu ortaya çıkmaktadır. Bu durumda işlemlerin bir tanesi gerçek kalanlar ise hayali olarak gerçekleştirilmektedir.
Bir ekonomide fiktif reponun çok fazla yapılıyor olması, bir takım sakıncaları barındırmaktadır. Bu bağlamda örneğin karşılıksız para basmanın ortaya çıkardığı
olumsuz sonuçlara neden olabilmektedir.
Sürekli Repolar: Sözleşmede belirtilen vade sona erdiğinde repo vadesi otomatik olarak yenilenir. Özellikle gecelik repolarda sıklıkla karşılaşılan bu durum da herhangi bir tarafın ihbarı söz konusu değildir.
Açık Repo: Vadesi belirlenmemiş repolardır.