SORU: Gelenekçilerle modernistler arasındaki mücadele nasıl gelişmiştir?
CEVAP: • Geleneksel ve modern eğitim taraftarları arasındaki en önemli mücadele alanı, okuma öğretimi oldu; • İlkokullar “usûl-i cedid”e göre eğitim verenler ve diğerleri diye ikiye ayrıldı. • Birinci grubu oluşturanlar iptidai, • İkinciler ise sıbyan mektebi olarak isimlendirildi. • İptidailerde görev yapan öğretmenler ağırlıklı olarak öğretmen okulu (darülmuallimîn ve darülmuallimat) mezunu ve modern pedagojiden haberdar; sıbyan mekteplerinin öğretmenleri ise, medrese mezunu veya bir şekilde kendini yetiştirmiş, eğitimde geleneği savunan kimselerdi. • Semboller üzerinde cereyan eden bu mücadele, nüfuz erozyonu, menfaat kaygısı ve cehalet dolayısıyla zaman zaman sertleşecek; gelenekçiler, modern okulların daha etkili eğitim verip halkın gözünde saygınlıklarını arttırmalarına kaygıyla bakacak; hâtta, bu gelişmeyi engellemek için aleyhte propaganda yapacaklardı.
