İKTİSADİ KALKINMA Dersi Gelir Dağılımı ve Yoksulluk soru detayı:
SORU:
Gelir dağılımı eşitsizliği ölçütlerini açıklayınız.
CEVAP:
Gelir dağılımındaki eşitsizliği ölçmenin çok
sayıda farklı yöntemi bulunmaktadır. Bu yöntemlerden
bazıları sosyal refah anlayışı ile değer yargılarını
içeren ve fayda fonksiyonunu dikkate alan
subjektif (normatif ) unsurlara sahipken, bazıları
ise gelir farklılıklarının istatistiksel ölçümünü dikkate
alan objektif (pozitif ) unsurlara sahiptir. Gelir
eşitsizliği ölçümlerinin sağlıklı bir şekilde yapılabilmesi
için bu yöntemlerin belirli koşulları yerine
getirmesi beklenir. Bu koşullar şöyle özetlenebilir
(Aktan ve Vural, 2002b):
Pigou-Dalton transfer ilkesi: Eğer yoksul bir kişiden
zengin bir kişiye gelir transferi yapılıyorsa
bu durum eşitsizlikte bir artışa veya en azından bir
azalmaya yol açmamalı ve zenginden yoksula yapılan
bir gelir transferi eşitsizlikte bir azalmaya yol
açmamalıdır.
Gelir ölçeğinden bağımsız olma ilkesi: Eşitsizlik
ölçütleri aynı tarzdaki oransal değişikliklerden etkilenmemelidir.
Diğer bir deyişle herkesin gelirinde
aynı oranda bir değişiklik varsa eşitsizlik değişmemelidir.
Nüfus ilkesi: Nüfus artışı varsa bu artış karşısında
eşitsizlik ölçütleri değişmemelidir.
Simetri ilkesi: Eşitsizlik ölçütleri bireylerin gelirlerinin
dışındaki özelliklere karşı hassas olmamalıdır.
Ayrıştırma ilke si: Alt-gruplarda eşitsizlik artıyorsa
eşitsizlik genel olarak da artmalıdır.