EKONOMİNİN GÜNCEL SORUNLARI Dersi DÜNYA EKONOMİSİ VE 2008 KRİZİ soru detayı:

PAYLAŞ:

SORU: Gelişmiş ekonomilerin hemen tamamının farklı farklı ölçülerde de olsa kamu kaynaklarını arttırmasını Keynesciliğe Dönüş olarak niteleyebilir miyiz? Neden?


CEVAP: Hayır. Bu şekilde niteleyemememizin birkaç nedeni vardır: • Burada kök sorun, efektif talep dediğimiz toplam talebin gerilemesinden çok, fosil kaynaklara dayalı enerji kaynaklarının arzının artmamasıyla fiyatının artması oldu. Bu artış veri büyüme sistemi içinde durdurak dinlemeyecek durumdaydı. Bir başka deyişle, büyüme olsun da nasıl ve pahası ne olursa olsun. diyen, asimetrik büyümeci anlayış, artık sahaya dönemeyecek düzeyde sakatlandı. • Keynes’in müdahale öngördüğü dönem, genelde tek bir etki devresinin yaşandığı bir ortamdı. Bu etki devrelerinin son krizde birden çok ve eşzamanlı olarak yaşanması dar anlamda bir kamu kaynağı artışının etkisini çok sınırlandırdı. • Keynes’in müdahale öngörüsü döneminde kamunun GSMH içindeki payı % 60-70 arasındaydı. Bugün OECD ortalamasında kamu kesiminin payı %35’e kadar geriledi. Böylesi bir ortamda, kamu kaynaklarıyla yapılan enjeksiyon en fazla 1 yıl ve harcama da çok sınırlı olabilirdi. • Vergi gelirlerine dayanmayan bir kamu harcamasıyla en geç 1 yılsonunda öngörülemez bir fiyat artışı yaratması kaçınılmaz olacak. • Keynegil sistem, merkezî yönetim erkinin ve siyasal karar organının rasyonel çalıştığına ve bunun hukuk sistemiyle denetlendiği varsayımına dayalıdır. Görünmez el ya da sistemin kendi kendini düzenleyebileceği kabullerinin, Keynesgil doktrinde yeri yoktur. Böyle bakınca, Keynes’in yeniden dünyaya geldiğini söylemek çok güç oluyor.