CEVAP:

1. İslam’ın temeli olan Kitap (Kur’an-ı Kerim) ve Hadis (Sünnet)’ i anlayabilmek için gerekli olarak “araç dersler” (âlet ilimler): Bunlar temel ilimleri okuyabilmek için hazırlık ilimleridir. Medresede öncelikle Arapçayı bütün incelikleriyle öğrenmek gerekirdi. Bunun için fonetik, sözlük bilimi, sözcük bilimi, dil bilgisi, söz dizimi, belagat, ölçü bilgisi, şiir, nesir, tarih de bilmek lazımdı. Yine bu kategorinin içine güzel, etkili, tutarlı konuşabilmek için öğrenilen retorik, mantık ve diyalektik, münazara ve münakaşa bilimlerini de eklemek mümkündür.

2. İslam itikat (inanç) ve amellerinin özü olan temel ilimler: Bunlara ruhani ya da Kur’an ilimleri de denilebilir. Bunların başında Usul-i Fıkıh, Hadis, Tefsir ve Kelam gelir. Bunlara başka ilimler de dâhil edilmiştir. Medresenin asıl amacı bu ilimleri öğretmek ve geliştirmektir. Çünkü bu sayede içinde bulunulan toplumun sorunlarına çözüm getirilebilir ve aynı zamanda huzurlu ve güvenli bir toplum tesis edilebilir.