SORU: Göçlerin demografik etkileri nelerdir?
CEVAP: Salgın hastalık, kıtlık, savaş ve toprak kaybı Osmanlı toplumunun nüfus artış hızını sürekli düşürmekteydi. Özellikle askerlik hizmetiyle fiilen yükümlü olan Müslüman toplumda nüfus artış hızı bir hayli düşmüştü. Bu ortamda gerçekleşen göçler nüfus azalmasını önledi. Göçler neticesinde Balkanlarda kurulan ulus devletlerin sınırları içerisindeki Türk ve Müslüman nüfus bir hayli azalmıştır. Buna karşılık Anadolu’da çoğunlukta olan Türk nüfus sayısal açıdan ezici bir üstünlük elde etmiştir.
