SORU: Görsel, yazılı veya sanal iletişim ağlarının dinsel sosyalleşmeler ve etkilenimler üzerindeki etkisi nedir?
CEVAP: Görsel, yazılı veya sanal iletişim ağları dinsel sosyalleşmeler ve etkilenimler için çok yeni ve farklı alanlar açmaktadır. Bu alanlarda yeni dindarlık biçimlerinin oluşması ve beslenmesi de mümkün olmaktadır. Burada gelişen dindarlık biçimlerinin geleneksel dindarlık biçimlerinden çok farklı dinamikleri olsa da bu alanların daha gerçek dinî cemaatlerin yerini tam olarak almadığı hatta o yapıları besledikleri de değerlendirilebilir. Popüler kültür ve tüketim kültürünün dine olumsuz etkide bulunduğu düşüncesi yaygındır. Özellikle Amerika’da son derece yaygın olan kiliseler popüler kültürün bütün pazarlama tarzlarıyla çalışmakta kilise vaizleri pop sanatçıların şov performanslarıyla yarışabilecek cinstendir. Bu vaazların uydu kanalları üzerinden bütün dünyaya ulaşan etkisi, dinî duygu ve üretimlerin küresel ölçekte de bir alıcı bulmasını ve bunun üzerinden kaynaşmasını mümkün kılmaktadır. Bugün Müslümanlar için de küresel ölçekte gelişen popüler sanatçıların yol açtığı küresel buluşma kanalları üzerinde durmak ilginç olacaktır. Pop kültür dinî ritüellerin yerine geçmiyor, onların yanı sıra etkisini gösteriyor. Dinî ritüeller zaten bütün kalıp olarak yerleşik boyutlarıyla Müslümanlar arasında etkisini daha da sürdürürken muhtemelen pop kültür o ritüellerin dinî etkisini daha da artırıcı bir etki bile yapmaktadır.
