CEVAP:

Birincisi GSYH’nın ekonomideki tüm aktiviteleri içermesi gerekmektedir. Bir ekonomide üretilen domates, petrol, otomobil, film, kitap, ev, yol, köprü aklınıza gelebilecek tüm mal ve hizmetler GSYH’ya dahil edilir. Tabii ekonomik aktiviteler farklıdır. Üretilen otomobillerle bir polisiye dizinin birlikte hesaba katılabilmesi için ortak bir ölçü birimi gerekmektedir. Böyle bir ölçü birimi olsa olsa fiyat olabilir. Çünkü fiyatlar o mal yada hizmetin piyasa değerini yansıtırlar. O yüzden GSYH, bir ekonomide üretilen mal ve hizmetlerin piyasa değeri ile ifade edilir.

İkincisi GSYH hesaplanırken üretilen tamamlanmış (nihai) mal ve hizmetlerin hesaba katılması gerekmektedir. GSYH hesaplamasında ara mallar hesaba katılmaz. Eğer katılırsa “mükerrer (çif­te) sayma” hatası yapılmış olur. Eğer bir ekonomide üretilen toplam domates ve salça GSYH hesabına dahil edilirse, çif­te sayma hatası yapılmış olur. Doğru bir hesaplamada, eğer üretilen salçalar GSYH’ya dahil edilmişse, salça üretiminde kullanılan domatesin dahil edilmemesi gerekmektedir.

Üçüncüsü GSYH hesaplanmasında hesap döneminde üretilen mal ve hizmetler dahil edilir. Daha önceden üretilmiş mal ve hizmetler hesap döneminde işlem görse de GSYH’ya dahil edilmezler. Örneğin, 2012 yılında üretilmiş bir bilgisayar 2012 yılı GSYH’na dahil edilir. Fakat bu bilgisayar ikinci el piyasada başka birine satılırsa bu işlem GSYH’ya dahil edilmez.

Dördüncüsü, GSYH bir ülkenin sınırları içerisinde üretilen mal ve hizmetleri kapsar. Söz konusu ülkenin vatandaşları tarafından başka bir ülkede üretilen mal ve hizmetleri kapsamaz. Örneğin, bir Amerikan otomobil firması olan Ford’un Türkiye’de ürettiği otomobiller Türkiye’nin GSYH’na kayıt edilirken Zorlu Grubunun Rusya’daki fabrikasında ürettiği televizyonlar Rusya GSYH’na dahil edilmektedir.

Son olarak GSYH belirli bir zaman periyodu için ölçülür. Zaman periyodu genelde üç ay ve/veya bir yıldır. Türkiye GSYH’sı Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından 1987’den beri üç aylık dönemler için ölçülmekte ve açıklanmaktadır.