ATATÜRK İLKELERİ VE İNKILAP TARİHİ I Dersi OSMANLI DEVLETİ' NDE YENİLEŞME ÇABALARI soru detayı:

PAYLAŞ:

SORU:

Hünkar İskelesi antlaşmasının Osmanlı Devleti için
doğurduğu sonuçlar nelerdir?


CEVAP:

Osmanlı Devleti yalnız Rusya’nın değil diğer
Avrupa ülkelerinin de müdahalesine açık bir hâle
geliyordu. II. Mahmut Mısır meselesini nihai olarak sona
erdirebilmek maksadıyla İngiltere’nin de desteğini almayı
zorunlu görmüş ve bu maksatla 16 Eylül 1838’de
Osmanlı- İngiliz Ticaret Antlaşması’nı (Balta Limanı
Antlaşması) imzalamıştı. Bu antlaşma ile İngilizlere
kapitülasyonları dahi aşan iktisadi imtiyazlar sunuluyordu.
Balta Limanı Antlaşması ile Osmanlı Devleti kendi
tüccarlarına bile vermediği imtiyazı İngiliz tüccarlarına
veriyor, onları iç gümrüklerden muaf tutuyordu. Belirli
ürünlerde kurulan devlet tekeli (yed-i vahit) de bu
antlaşmayla tamamen kaldırılıyordu. Gerçi Osmanlı devlet
adamları yed-i vahit usulünü kaldırmayı Mısır
ekonomisini geriletmek maksadıyla kabul etmişti; ancak
bir süre sonra bu önlem bizzat Osmanlı ekonomisini
zarara uğratacaktı. Balta Limanı Antlaşması ile Osmanlı
ülkesi açık bir pazar hâline getirilirken devletin Avrupalı
devletlere iktisadi bağımlılık süreci de başlamış oldu.