SORU: Halit Ziya’nın uzun hikayelerinin en önemli özelliği nedir?
CEVAP: Halit Ziya’nın uzun hikâyelerinin en önemli özelliği hepsinin acıklı bir atmosfere sahip olmasıdır. Bu açıdan Bir İzdivacın Tarih-i Muaşakası iyimser bir atmosfere sahip olması bakımından bir istisna teşkil eder. Hikâye esas olarak birbirini seven evli iki gencin evlenmeden önce birbirlerine yazdıkları mektupları yıllar sonra tekrar birbirlerine okumalarından oluşur. Realist romancının kendi varlığını silmek için kullandığı tekniklerden biri olan olayı mektuplarla anlatma metodunun kullanıldığı bir diğer uzun hikâye de Valide Mektupları’dır. Hikâye, bir annenin yeni evlenen kızına yazdığı beş mektuptan meydana gelir. Mektupları kaleme alan anne (Semiha), kocasının kötü davranışları yüzünden ondan ayrılmış, kızı Süreyya babasının yanında kalmıştır. Evlendikten sonra birlikte yaptıkları bir seyahat sonunda, Süreyya’nın annesine duyduğu soğukluk ortadan kalkmıştır. Anne bundan cesaret alarak kızına evliliğini ve bu evliliğin bitiş sebeplerini kaleme alan ve hikâyeyi meydana getiren mektupları yazar.
