MEDYADA DİL KULLANIMI Dersi YAZIM KURALLARI soru detayı:

PAYLAŞ:

SORU:

Harf sistemini kullanan yazılarda kaç çeşit yazım (imlâ)
düzeni vardır? Türk Alfabesi’nde hangi yazım (imlâ) düzeni
öngörülmüştür?


CEVAP:

Harf sistemini kullanan yazılarda
• Sese (söyleyişe) bağlı
• Kökene bağlı
• Geleneğe bağlı
yazım olmak üzere üç çeşit yazım (imlâ) düzeni bulunur.
Alfabe sistemi yüzyıllardan beri değişmemiş olan dillerde
genellikle geleneğe bağlı yazım hâkimdir. Böyle dillerdeki
yazımlar, başlangıçta sese ve kökene bağlı olsa da zaman
içinde söyleyişte meydana gelen değişmeler yazıma
yansıtılmadığı için yazım, söyleyiş veya kökene bağlı
olmaktan çıkar ve gelenekleşmiş olur. Yeni alfabelerin
uygulandığı dillerde ise söyleyişe bağlı bir yazım düzeni
benimsenebilir. Türk Alfabesi 1928’de kabul edilen yeni
bir alfabedir. Bu nedenle de Türk Alfabesi’nde söyleyiş
esas alınmış ve seslerin söylenişine bağlı bir yazım düzeni
öngörülmüştür. Her harf, bir sesi ifade etmektedir. Ancak
diller sürekli bir değişim içinde olduğu, dolayısıyla söyleyiş
de sürekli olarak değiştiği için, söylenişe bağlı alfabeleri
kullanan dillerin kurallarında zamanla gelenekleşmeler
başlamaktadır. (TDK, 2000: 2). Ayrı yazılması gereken ki
bağlacının söyleyişte kalıplaşmış olduğu için bitişik
yazıldığı belki, çünkü, hâlbuki, mademki, meğerki, oysaki,
sanki örnekleri gibi.