CEVAP:

Çocukların hastaneden okula geçişi ile ilgili
yapılan çalışmalar genellikle vaka çalışmaları ya da
araştırmalardır. Beşinci sınıfa devam eden, 11 yaşındaki
Vietnamlı bir kız çocuğu olan Minh’in hastaneden okula
geçişini planlayan bir vaka çalışması şöyle özetlenebilir
(Worchel-Prawatt ve diğerleri, 1998). Minh, beyin tümörü
nedeniyle ameliyat olan, kemoterapi ve radyoterapi alan,
ağrı yönetimi konusundaki psikiyatri hizmetlerinden
yararlanan bir çocuktur. Yapılan ha alık toplantılarda
sorumlu hemşire Minh’in annesine, kızının okulu çok
sevdiğini, akademik olarak çok başarılı olduğunu; ancak
çok az arkadaşı olduğu için kendini sosyal olarak
dışlanmış hissettiğini, arkadaşları ve öğretmeni ile
hastalığı (beyin kanseri) hakkında konuşamadığını
söylemiştir. Uygun bir geçiş planlaması yapmak üzere
öncelikle ailenin gereksinimleri ve durumu belirlenmiştir.
Sosyal hizmet uzmanı aile ile görüşmeye gitmiş ancak
baba yeterli düzeyde I
·ngilizce bilmediği için Minh ve
annesi ile görüşme yapmıştır. Görüşme sonunda; Minh’in
ve annesinin kanser ve kanserle başa çıkma konusunda
yeterli düzeyde bilgiye sahip olduklarını, aile içi
ilişkilerinde herhangi bir sorun olmadığını, Minh’in okulu
sevdiğini ancak kendini biraz sosyal olarak dışlanmış
hissettiğini, okul devamsızlığının yalnızca hastanede
geçirdiği günlerden ibaret olduğunu, saç dökülmesi ile
şapka giyerek ve renkli eşarplar takarak başa çıktığını
belirlemiştir. Bu görüşme sonucunda, ayrıca Minh ve
annesinin okul personeli ile nasıl iletişim kuracakları ve
okul personelinden nasıl yardım alacakları ile ilgili de
bilgi eksiklikleri olduğu ortaya çıkmıştır. Bu görüşmeler
sonunda;
(a) Minh’in akranları ile etkileşimini artırmak, (b) aile,
okul personeli ve hastane personeli arasında doyurucu bir
iletişim sağlamak, (c) okul destekleri ve hizmetleri
konusunda aileyi bilgilendirmek, (d) okul personeli ile
birlikte gereksinim belirlemesi yapmak ve (e) okulla
iletişim kurmak üzere anahtar bir kişi belirlemek amaçları
ile bir planlama yapılması gerektiğine karar verilmiştir.
Sosyal hizmet uzmanı, aileyle yaptığı görüşme sonrasında
okul personeli ile bir görüşme gerçekleştirmiştir. Bu
görüşmede Minh’in annesi ile birlikte, okulun müdür
yardımcısı, rehber öğretmeni ve beş branş öğretmeni
bulunmuştur. Minh’in annesi, kızına ilişkin isteklerini
görüşme sırasında doğrudan dile getirmiştir. Toplantıya
katılanlar; (a) Minh’in akademik olarak başarılı olduğu,
(b) okul ve hastane arasındaki iş birliğinin güçlendirilmesi
gerektiği, (c) arkadaşlarının çoğunun Minh’in hastalığı ve
tedavisi konusunda bilgisinin olmadığı, (d) Minh’in
okulda yeterli sosyal desteğe sahip olmadığı,(e)
öğretmenlerin kanser ve kanser tedavisinin okul
performansını ve okula uyumu nasıl etkilediğine ilişkin
bilgilendirmeye gereksinimleri olduğu ve (f) ailenin okul
ile rahat iletişim kurabilmesi için anahtar bir kişi
belirlenmesi gerektiği konusunda görüş birliğine
varmışlardır. Yapılan görüşmeler sonrasında sosyal hizmet
uzmanı, kendisi, Minh’in annesi, hastanedeki sorumlu
hemşire, okul hemşiresi ve rehber öğretmen arasında
iletişimi kolaylaştırmak üzere bir telefon listesi
hazırlamıştır. Minh’in hasta olan tüm çocuklar gibi özel
eğitim hizmetlerinden yaralanabilmesi için bir plan
geliştirmiştir. Plan hazırlandıktan bir süre sonra sosyal
hizmet uzmanı ve hastanenin sorumlu hemşiresi okuldaki
dördüncü ve beşinci sınıf öğrencilerine kanser tedavisi ile
ilgili seminer, video gösterimi ve soru yanıt biçiminde bir
bilgilendirme çalışması yapmışlar ayrıca öğrencilere
broşürler dağıtmışlardır. Sosyal hizmet uzmanı çalışma
sonrasında okulla sürekli iletişim kurarak planın işleyişi
ile ilgili görüşmeler yapmıştır. Yapılan izleme çalışmaları;
Minh’in hastalığının durağan olduğu ve Minh’in okul
devamsızlığı yapmadığı, okulda daha olumlu arkadaş
ilişkileri geliştirdiği, aile içi ilişkilerinin olumlu olduğu,
aile, okul ve hastane arasında daha doyurucu bir iletişim
kurulduğu tespit edilmiştir (Worchel-Prawatt ve diğerleri,
1998).