TÜRKİYE'DE FELSEFENİN GELİŞİMİ II Dersi VARLIK FELSEFESİ-BİLGİ FELSEFESİ soru detayı:
SORU:
Hilmi Ziya Ülken, varlıkta bulunan kriz unsurunu nasıl açıklar?
CEVAP:
Ülken’e göre varlıkta kriz ve ritim unsurları bulunmaktadır. Ona göre kriz, varlığın bünyesinde sürekli değil, bazı durumlarda kendinden sonra gelen düzenle ilgilidir. Bu hal varlığın devamlılığını tehlikeye düşürse bile, onu varolmaktan çıkarmaz. Ülken’e göre zıt ve tamamlayıcı vasıfların kriz hali, alemlerin bu dönüm noktalarında iki esaslı karakteri olduğu, bundan dolayı, onlardan her biri kendi alemleri için geçerliği olan iki ilkeye dayanırlar: 1) Birbirini dışta bırakma 2) Birbirine bağlılık ilkesi. İlk ilkeye göre, sonlu olan bir alemde bütün vakalar ve şeyler arasında birbirini dışta bırakma, yani bir şey veya vakanın aynı zamanda bir şey, veya vaka olmama hali vardır. İkinci ilkeye göre, sonlu olan bu alemde bütün vakalar ve şeyler karşılıklı birbirlerine bağlıdırlar. Bu iki ilkenin aynı zamanda yürürlükte olması, kriz halinin gereğidir.