TEMEL SAĞLIK VE HASTALIK BİLGİSİ Dersi Vücut Sistemleri ve Hastalıkları soru detayı:
SORU:
Hipertansiyon için risk faktörleri nelerdir?
CEVAP:
Yiyeceklerle Alınan Tuz: Yiyeceklerin içerisindeki tuzun günlük alım miktarı 5-6 g’ı aşmamalıdır. Yemeklere dışarıdan tuz eklenmese de yiyeceklerin içerisindeki sodyum klorür (NaCl) bu miktarı karşılar. Maalesef ülkemizde kişi başı günlük tüketim alınması gerekenin 3 hatta 4 katına ulaşabilmektedir. Vücutta NaCl, damar içinde su tutulmasına neden olur ve bu da damar içi basıncı yani tansiyonu yükseltir. Hipertansiyondan korunmak için tuz tüketimi azaltılmalıdır. Hipertansiyon hastaları ilaç kullanıyor olsalar bile, tuzu azaltmalıdır.
Yaş: Hipertansiyon her yaşta görülebilir bir hastalıktır. Bebek ve çocuklarda görülen hipertansiyonun altında böbrek veya kalp hastalıkları gibi bir başka hastalık yatabilir. Herhangi bir hastalıkla ilişkisi olmayan hipertansiyon ise günümüzde 30’lu yaşlarda ortaya çıkmakta, yaş ilerledikçe ortaya çıkma riski artmaktadır.
Aile Öyküsü: Ailesinde (anne, baba, kardeş vb.) hipertansiyonu olan birey/bireyler varsa hipertansiyon görülme olasılığı bu kişilerde yüksektir.
Cinsiyet: Hipertansiyonun cinsiyetle ilişkisi yaşla da bağlantılıdır. Elli yaşın altında erkeklerde, 50 yaş üstünde ise kadınlarda karşı cinse göre daha sıktır.
Diyabetes Mellitus ve/veya Obezite: Şeker hastalığı ve/veya şişmanlık tek başlarına hipertansiyon için risk faktörü olmakla birlikte, her ikisi de varsa bu risk çok daha fazla artmaktadır.
Stres: Aşırı stres, yoğun baskı ve endişe duyguları hipertansiyonu tetikleyen önemli durumlardandır.
Sigara: Damar duvarlarının esnekliğini bozar, kolesterol gibi kan lipitleri (kandaki yağlar) ile birlikte damar sertliği adı verilen “ateroskleroz” oluşumuna neden olur. Bu nedenle damar içi basınç yükselebilir.
Fiziksel aktivite azlığı: Sedanter yaşam denilen günlük yaşamda fizik aktivite azlığı ve hareketsizlik, dolaşım sistemi için ciddi risktir.
İlaçlar: Hastalıkların tedavisinde kullanılan bazı ilaçların yan etkisi olarak da hipertansiyon görülebilir. Örneğin streoid türevi ilaçlar gibi.