HUKUKUN TEMEL KAVRAMLARI I Dersi HUKUK KURALLARININ YAPTIRIMI soru detayı:

PAYLAŞ:

SORU:

Hukuk kuralları ile bunlara ilişkin yaptırımlar, sosyal hayatta neden önem arz etmektedir? Açıklayınız.


CEVAP:

Hukukun etkinliği ve hukuk kurallarının uygulanabilirliği, büyük oranda bu kuralların ihlal edilmesi halinde devletçe uygulanacak yaptırımlara bağlıdır. Bu bağlamda hukukun hizmet ettiği toplumsal düzenin sağlanması amacı, ancak bireylerin hukuk kurallarına uygun davranmalarıyla gerçekleştirilebilir. Bireyleri hukuka uygun davranmaya yönelten en etkili araç ise kuralların ihlali halinde öngörülen yaptırımlardır. Gerçekten de devlet yaptırımı olmaksızın hukuk kurallarının işlevselliğinden bahsetmek zordur. Yaptırıma bağlanmamış bir hukuk kuralının ihlali giderek artar ve bir süre sonra varlığı bile tartışılır hale gelir. Her ne kadar toplumsal düzenin herhangi bir kural ve yaptırım sistemi olmaksızın da sağlanabileceği yönünde bazı ütopik düşünce yapıları olsa da; bunlar bugünün hukuk dünyasında çok etkin değillerdir. Kuralların olmadığı, kurallara ve yaptırımlara ihtiyaç duyulmaksın toplumsal yaşamın mümkün olduğu bir dünyanın olabilirliği, kulağa çok hoş gelmekle birlikte; gerçek dünyanın gereklilikleri karşısında güzel bir retorik olmaktan öteye geçememektedir. Nitekim bugüne kadar, hukuku ve dolayısıyla yaptırım sistemi olmaksızın bir düzen ve güvenlik içerisinde yaşamayı başaran orta ölçekli bir toplum örneği bile görülmemiştir. Bununla birlikte şu hususu da ayrıca belirtmek gerekir ki; hukuk kurallarının bağlanmış olduğu yaptırımlar, bireylerin hukuka uygun davranmalarını sağlamada en önemli etken olmakla birlikte tek etken değildir. Örneğin bireyin içinde bulunduğu toplumun gelişmişlik düzeyi ve bireyi hukuka aykırı davranmaktan alıkoyan ahlaki değerler de toplumda hukuka uygun davranılmasını sağlayan diğer önemli etkenlerdendir. Bu bağlamda, yaptırım kavramı, toplumsal hayatın devam ettirilebilirliği bakımından büyük önem arz etmektedir.