İSLAM TARİHİ VE MEDENİYETİ II Dersi SİYASİ VE İDARİ KURUMLAR soru detayı:

CEVAP:

Hz. Peygamber’in öncülüğünde oluşan Medine toplumu siyasi örgütlenmenin bütün fonksiyonlarına sahipti; ortaya konan yapılanma, Batı siyasi kaynaklarındaki devlet anlayışından çok farklı özelliklere sahip bir anlayış ve kültürün eseriydi. Teori ile pratiği, siyasi ideal ile gerçekliği birleştiren Medine toplumu, Batı siyasal tarihinde görülen şehir devleti, imparatorluk devleti ve millet devleti anlayışlarından ayrı bir devlet yapılanması gerçekleştirdi. İnanca dayalı ve her türlü üyeliğe açık olan Medine toplumunda bu devletlerde görülen etnik farklılaşmaya dayalı siyasal katılım kısıtlamaları ve katı üyelik kalıpları yoktu. Medine’deki siyasi yapılanma, Helen ve Roma imparatorluklarından da gerek fert ve toplum gerekse siyasi merkez ve çevre ilişkileri açısından köklü bir şekilde ayrılır. Aynı şekilde felsefî temelini Hegel’in oluşturduğu millet-devlet kavramı da bu anlayışa büsbütün yabancıdır. İslâm tarihi içinde siyasi yapılara model teşkil eden bu ilk uygulamada, devletin toplumdan bağımsız, soyut ve baskın bir varlığa sahip olması teori ve pratikte hiçbir zaman söz konusu olmadı. Siyasi örgütlenme olarak devlet, inanç sisteminin belirlediği ahlakî ve sosyal idealleri gerçekleştirmek için sadece bir araçtı. Dolayısıyla birey ve toplumu devlet adına denetlemeye dayalı siyasal mekanizmalar da yoktu.