SORU: Hz. Peygamber’in maddi yokluğu neden İslâmî akılcılığın varoluşunun nedeni olmuştur?
CEVAP: İlk Müslümanların gerek dinle, gerekse dünya ile ilgili zorlukları ve sorunlarını Hz. Peygamber’e sormuşlar, o da Siz dünya işlerini benden daha iyi bilirsiniz diye cevap vermiştir. Hz. Peygamber’in, inananların dünya işlerini kendilerinin daha iyi bilebilecekleri şeklindeki ısrarına karşı, onlar, akıllarının sesini bile duymak istememişlerdir. Ancak Hz. Peygamber’in vefatı, ilk Müslümanlara kendi akıllarını kullanma ihtiyacını öğretmiştir. Artık, meseleleri arz edecek Hz. Peygamber gibi bir otorite yoktur. Ortaya çıkan meselelerin halli için, kendileri Kur’an ve Sünnet ile doğrudan baş başa kalmışlardır. Böylece de, kişisel görüş öne çıkmış ve akletmeye ihtiyaç duyulmuştur. Bu yüzden, meselelerin kavranması, diğer yandan da onlarla ilişkili olarak Kur’an ve Sünnet’in anlaşılması akla kalmıştır. Bu nedenle, Hz. Peygamber’in vefatı, ilk Müslümanlara bu gerçeği öğreten psikolojik bir tutum değişikliğini getirmiştir. Bu da, ister istemez, fikir ihtilaflarının ortaya çıkmasına sebep olmuştur.