CEVAP:

I. Balkan Savaşı sonrası imzalanan Londra
Antlaşması, Osmanlı Devleti’ni Balkanlardan çıkartmış,
buralarda yaşayan yüz binlerce Müslüman’›ın göç
etmelerine sebep olmuştur. Tam bir facia ile sonuçlanan
Balkan Savaşı, göçlerle yeni bir dramın başlangıcını
oluşturmuştur. Bulgarların göç eden kafilelere yaptıkları
zulümler, çetelerin saldırıları soğuk, açlık gibi sebeplerle
yüz binlerce Müslüman Anadolu’ya ulaşamadan yollarda
hayatını kaybetmiştir.
Osmanlı Hükûmeti 30 Mayıs 1913 tarihli Londra
Antlaşması ile Adalar Denizi (Ege) adalarının geleceğini
büyük devletlerin kararına bıraktığını kabul etmekle
beraber, adaların Yunanistan’a bırakılmasından endişe
ederek 22-23 Aralık 1913’te Midilli, Sakız gibi Anadolu
kıyılarına yakın adaları geri almak için elinden gelen her
şeyi yapacağını büyük devletlere bildirmiştir. Ancak,
Fransa başta olmak üzere gösterilen sert tepki üzerine geri
çekilmiştir. Bu konudaki büyük devletler kararı 14 şubat
1914’te bir nota ile bildirilmiştir. Buna göre Meis hariç 12
ada İtalya’ya, Gökçeada ve Bozcaada hariç bütün Adalar
Denizi (Ege) adaları da Yunanistan’a bırakılmıştır.
Osmanlı Hükûmeti büyük bir hayal kırıklığına uğramıştır.
15 şubat 1914’te büyük devletlere bu durumu
kabullenemediğini bildiren bir itiraz notası göndermiştir.
Ancak olumlu bir netice alamadan I. Dünya Savaşı
çıkmıştır. 13 Mart 1914 tarihinde Sırbistan’la imzaladığı
İstanbul Antlaşması da taşınmaz malların durumuna
ilişkindir.
I. Dünya Savaşı sonrası ortaya çıkan manda ve himaye
arayışlarına da zemin teşkil etmiştir. Devlet ve toplumda
ortaya çıkan bu yılgınlığın giderilmesi Milli Mücadele
Dönemi’nde ve sonrasında yeni Türk Devleti’ni kuran
kadronun uğraştığı başlıca meseleler arasında ilk sıralarda
yer alacaktır.