CEVAP:

Osmanlı Devleti dünya savaşına girdikten kısa bir
süre sonra şeyhülislâm Mustafa Hayri Efendi’nin
hazırladığı “Cihad-ı Mukaddes” fetvası ilan edilerek
Kırım, Türkistan, Hindistan, Afganistan ve Afrika
Müslümanları İngiltere, Fransa ve Rusya’ya karşı savaşa
davet edilmişti. Cihad ilan edilince özellikle İngiliz
imparatorluğu ve Rusya’da yaşayan Müslümanların
ayaklanacakları düşünülmüştü. Osmanlı padişahının, aynı
zamanda halife olması, bu devletlerin egemenliğinde
yaşayan Müslümanların ilan edilen cihada uymalarını
mümkün kılabilirdi. Oysa Sultan II. Abdülhamid
Dönemi’nde müessir hâle gelen halifeliğe karşı
İngilizlerin 20-30 yıldır yaptıkları propagandalar ile
Balkan ve Trablusgarp Savaşlarında devletin yenilgilere
uğraması, Müslüman toplulukların cihada beklenen ilgiyi
göstermeleri ihtimalini ortadan kaldırıyordu. Balkanlar’da
ve Anadolu’daki gayrı Müslim unsurlarda olduğu gibi
Araplar da Osmanlı Devleti’ne karşı başkaldırmanın
zamanının geldiğini düşünmüşlerdir. Dolayısıyla
mukaddes Cihad çağrısından beklenen sonuç
alınamamıştır.