TÜRK DÜŞÜNCE TARİHİ Dersi Felsefe Eleştirileri ve Cevapları (Tehâfütler Geleneği) soru detayı:

PAYLAŞ:

SORU: İbn Rüşd, Tehâfüt adlı eserinde Gazzâlî hakkındaki kanaatini nasıl ifade etmiştir?


CEVAP: İbn Rüşd, Tehâfüt adlı eserinin sonunda, Gazzâlî hakkındaki kanaatini şöyle belirtmektedir: Bu adam (Gazzâlî), filozofları şu üç meselede küfürle itham etmiştir. Bunlardan birincisi sözünü ettiğimiz cesetlerin haşri meselesidir. Biz (burada) filozofların bu meselede nasıl bir görüşe sahip olduklarını ve onlara göre bunun nazari (kuramsal) meselelerden biri olduğunu söyledik. İkinci mesele, Allah’ın cüz’îyyâtı (tikelleri) bilmediğini söylemeleridir ki, biz bu görüşün de onların görüşü olmadığını söylemiştik. Üçüncü olarak, onların âlemin kıdemi konusundaki görüşleridir. Yine biz, filozofların (kıdem) deyimini, kelâmcıların filozofları küfürle suçladıkları anlamda kullanmadıklarını söylemiştik. Gazzâlî bu kitapta (Tehâfütu’l-Felâsife) ruhanî dirilmenin hiçbir müslüman tarafından ileri sürülmediğini, bir başka kitapta ise, böyle bir şeyi sufîlerin söylediklerini belirtmektedir. Kuşkusuz bu adam (Gazzâlî) hikmet konusunda yanıldığı gibi şeriat konusunda da yanılmıştır.