YÖRESEL MUTFAKLAR Dersi İç Anadolu Bölgesi‘nin Yöresel Mutfağı soru detayı:

PAYLAŞ:

SORU:

İç Anadolu mutfak kültürünün yiyecek içecek ritüelleri
nelerdir?


CEVAP:

İç Anadolu Bölgesi’nde farklılaşan ritüeller ve bu
ritüellerde sunulan yemekler şunlardır: Gelin görme
(Ankara/Çamlıdere/Çukurören Köyü): Gelin görme
geleneği Ankara’nın Çamlıdere ilçesinin Çukurören
Köyü’nde sadece bayram günlerinde gerçekleştirilir.
Damat adayı bayram namazından çıkar çıkmaz aldığı
hediyelerle birlikte nişanlısının evine gider. Öğle
vakitlerine doğru gelin mutlaka un helvası yapar. Ayran,
yoğurt veya süt gibi yiyeceklerden de yanına alarak
kayınvalidesinin evine gider. Un helvası “Tatlı yiyelim,
tatlı konuşalım.” mesajı verirken un helvasız yapılan
ziyaret olumsuz karşılanır. 3 70 Yöresel Mutfaklar Çörek
üleşme (Kırıkkale/ Keskin/ Dağsolaklısı Köyü): Ramazan
ve Kurban Bayramlarının bir gün öncesinde, arife günü,
Kırıkkale köylerinde, kuşluk vakti bütün çocuklar genişçe
bir alanda toplanır. Çocuklar önlerine tabaklarını
sıralarlar. Köydeki kadınlar “çörek üleşme” diye tabir
ettikleri hediyeleri hazırlarlar. Genelde bu hediyeler çörek
olur. Köydeki çocuklara yetecek sayıda yapılan çörekler
ya da diğer yiyecekler, tepsiler ile meydana getirilir.
Çocuklara paylaştırılır. Bayramlaşma
(Çankırı/Yapraklı/Tatlıpınar Köyü): Ramazan
Bayramı’nda köy meydanında bayramlaşma töreni
gerçekleştirilir. Bayram namazının ardından, camiden
çıkan köy halkı yakındaki köy yemekhanesinin önünde
toplanır. Daha sonra büyükten küçüğe doğru sıralanarak
bütün köy halkı bayramlaşır. Köyün kadınları tarafından
imece usulü ile yapılan ve evlerden getirilen yemekler
yenilir. Bu uygulamada genellikle bulgur pilavı, pirinç
pilavı, yaprak sarması, lahana sarması, soğan yahnisi gibi
yöresel yemekler hazırlanmaktadır. Şivlilik
(Konya/Selçuklu): Şivlilik geleneği Konya’da üç ayların
başlangıcı olan Recep ayının ilk günü yani Regaip
Kandili’nden bir gün önce başlar ve kandil gününün
akşamına kadar devam eder. Çocuklar şivlilik için özel
olarak satılan fenerlerden alırlar ve akşam olunca
fenerlerin mumları sönene kadar sokaklarda dolaşırlar.
Kandil gününün sabahı erkenden kalkarak ellerinde kese
ve torbalarla sokaklarda koşan çocuklar herkesin kapısını
çalar ve hep bir ağızdan şu maniyi söylerler: “Şivli şivli
şişirmiş, akşam olup pişirmiş, iki çörek bir börek.
Şivliiiiii! Şivliii!”. Ev sahipleri ise önceden şivlilik gününe
özel olarak aldıkları yiyeceklerden çocukların torbalarına
birer tane koyarlar. Eskiden şivlilik gününe özel olarak
hazırlanan buğdayın kavrulması ile yapılan kavurgalar
dağıtılırken bugün şeker, çikolata gibi hazır yiyecekler
dağıtılmaktadır. Festival havasında geçen bu günde
yetişkinler de kendi aralarında “bişi” adı verilen,
yumurtalı hamurun yağda kızartılmasından elde edilen
yöresel bir yemeği dağıtırlar.