TÜRKİYE CUMHURİYETİ İKTİSAT TARİHİ Dersi Dünya Ekonomisine Eklemlenme (1946-61) soru detayı:

CEVAP:

Genellikle kamu bütçesindeki hizmetlerin finansmanı için, hükümetlerin, ülke sınırları içinde kişi ya da kurumlara ulusal para cinsinden borçlanmasına iç borçlanma (istikraz) denilmektedir. İç borçlanma, bireysel tasarrufların devlet eliyle kullanılması nedeniyle, satın alma gücünün özel kesimden kamusal kesimlere aktarılması olarak düşünülebilir. 1933’e kadar Türkiye’de iç borçlanma yapılmamıştır. 1933-38 dönemindeki yapılan iç borçlanmaların hemen hemen tamamı ulaşım
(demiryolları) yatırımlarının finansmanı için, İkinci Dünya Savaşı döneminde yapılan iç borçlanmalar, savunma harcamalarının finansmanı için kullanılmıştır. Bütçe açıklarının finansmanı için iç borçlanmaya ilk kez 19461950 döneminde gidilmiştir. 1950-1960 döneminde de bütçe dengesi için istikrazlar yapılmış, bu dönemde sayıları artan iktisadi devlet teşekkülleri, Hazine kefaletine haiz borç senetleri çıkararak yeni bir iç borç türü meydana getirmişlerdir. Planlı dönemde ise iç borçlanma konusunda, ekonominin genel dengesinin bozulmaması için kamunun finansman açığının uzun vadeli iç borçlanma ile karşılanacağı kabul edilmiştir.