CEVAP:

 Müessesât-ı hayriyeye gelir getirmesi için tahsis edilen müstegallât-ı vakfiyenin işletilme usulünün bunların en fazla üç yıl süre ile kiraya verilmesi olduğu yukarıda belirtilmişti. Ancak bu tür vakıf akarlar doğal afetler ve zamanın yıkımı ile harap olunca vakıf gelirleriyle tamir ettirilememiş veya yeniden yapılamamıştır. Sonuçta yeni yöntemler bulunmuş ve XVI. yüzyılın sonlarına doğru icâreteynli vakıflar ile mukâtaalı vakıflar ihdas edilmiştir. İcâreteynli vakıfta, vakıf arsa üzerine bina yapıp kullanmak isteyen kimseden yapının değerine yakın bir bedel alınmakta idi. Buna icâre-i muaccele yani peşin kira adı verilirdi. Vakıf ile mutasarrıf arasındaki ilişkinin kira ilişkisi olduğunu vurgulamak maksadıyla yıllık bir kira daha alınmakta idi ki bu sembolik kiraya da icâre-i müeccele adı verilirdi. İşte iki kiralı vakıf denilmesinin nedeni budur. Vakıf arsa üzerine yapılan bina ve dikilen ağaçlar vakfın mülküdür. Mutasarrıf, vakıf akarı yaşadığı sürece kullanır, ölünce de bu tasarruf hakkı mirasçılarına geçer. Mutasarrıf ayrıca bu tasarruf hakkını başkasına devredebilir veya taşınmazı kiraya verebilir. İcâreteynli vakıflardaki tasarruf hakkı neredeyse mülkiyet hakkına yakındır. Mutasarrıf mirasçı bırakmadan ölürse tasarruf hakkı vakfa döner.