CEVAP:

1860’lı yıllardan itibaren İdil-Ural bölgesinde Tatarlar ve Başkurtlar arasında birçok aydın, gazete çıkartmak için Rus yönetimine müracaat etmiş, fakat kendilerine bu izin verilmemiştir. Çünkü Rus yönetimi gazetelerin halkın uyanmasındaki rolünü çok iyi biliyordu. Buna rağmen Rusya Türkleri arasında siyasî faaliyetlerdeki ataklığı ve cesaretiyle tanınan Abdurreşid İbrahim (Reşid Kadı) 1900 yılında Petersburg’da Rus yönetiminden izin almadan Mirat [Ayna] adlı dergiyi çıkarmayı başarır.

Rusya Türklerinin basın hayatında önemli bir merhale olan Mirat, 1-16. sayıları Petersburg’ta 17-22. sayıları Kazan’da olmak üzere 22 sayı yayımlanır. A. Benningsen, Mirat’ı “Panislamist ve aşırı reformist eğilimlerin etkisinde, politik ve edebî bir dergi” olarak değerlendirir. A. N. Kurat ise daha farklı bir değerlendirme yapar: