MODERN ORTADOĞU TARİHİ Dersi Ortadoğu ve Petrol soru detayı:

PAYLAŞ:

SORU:

II. Abdülhamid Musul-Kerkük petrollerinin
yabancıların eline geçmemesi için nasıl bir tedbir
almıştır?


CEVAP:

Musul-Kerkük bölgesinde büyük miktarda petrol
bulunduğuna dair haberler üzerine, Alman, İngiliz,
Fransız, Belçika, Hollanda ve Osmanlı uyruklu bazı şahıs
ve şirketler, II. Abdülhamid’den petrol imtiyazı için yoğun
taleplerde bulunuyorlardı. Bölgedeki petrolün stratejik
değerinin farkında olan ve bu kaynakların yabancıların
eline geçmesini istemeyen padişah, söz konusu talepleri
geri çevirmiştir. Bölgede yürütülen arkeolojik ve bilimsel
çalışmaların aslında petrol aramaya dönük gizli tetkikler
olduğunun farkına varan II. Abdülhamid, yürütülen örtülü
arama faaliyetlerini yakından takip ediyordu. Petrol
araştırmasını yaptıran Agop Paşa’nın teklifiyle de, devlet
hazinesine ait olan petrol gelirlerini ve işletme imtiyazını
kendi özel hazinesine (Hazine-i Hassa) transfer etti.
Ayrıca, Bağdat ve Musul Vilayetlerinde petrol bulunan
birçok bölgeyi de padişah arazisine (arazi-i seniyye) dahil
ederek 1889-1902 yılları arasındaki resmi işlemler ile
muhafaza altına aldı.