ATATÜRK İLKELERİ VE İNKILAP TARİHİ I Dersi OSMANLI DEVLETİ' NDE YENİLEŞME ÇABALARI soru detayı:

PAYLAŞ:

SORU:

II. Mahmut döneminde gerçekleşen Mehmet Ali Paşa
isyanının oluşum ve sonuç süreci nasıldır?


CEVAP:

İstanbul ile anlaşmaya yanaşmayan Mehmet Ali
Paşa ve İbrahim Paşa için Saray, idam ferman› çıkardı.
Ancak Suriye’yi ele geçiren Mısır ordusu Anadolu’ya
doğru ilerlemeye devam etti. Kütahya’ya kadar ulaşan
İbrahim Paşa, 2 Şubat 1833’te kışı Bursa’da geçirmek için
II. Mahmut’tan izin istedi. Ardından Adana’yı isteyen
İbrahim Paşa, bu teklifin kabul edilmemesi hâlinde
ordusunun İstanbul’a yürüyeceği tehdidinde bulundu.
Osmanlı devlet adamları, tehlikenin bu kadar yaklaşmış
olması nedeniyle yardım arayışı içine girdiler. Fransa
Mehmet Ali Paşa’yı destekliyordu; İngiltere ise o sıralarda
Avrupa siyasetine ve kendi iç meselelerine yoğunlaşmıştı.
Rusya Osmanlının yardım isteyebileceği tek kuvvet
durumunda idi. 5 Nisan 1833’te bir Rus filosu Mehmet Ali
Paşa kuvvetlerine karşı koymak üzere Beykoz’a asker
çıkardı. Bunun üzerine Rusya’nın Osmanlı ile yaptığı
ittifak neticesinde elde edecekleriyle daha da güçlenmesini
istemeyen İngiltere ve Fransa dikkatini Mehmet Ali
Paşa’ya çevirdi. Mücadeleye büyük devletlerin de dahil
olması neticesinde 8 Nisan 1833’te İbrahim Paşa ile
Kütahya’da anlaşmaya varıldı. Buna göre İbrahim Paşa’ya
Cidde, Şam, Halep valilikleri ile Adana muhassıllığı,
Mehmet Ali Paşa’ya ise Mısır’dan başka Girit Valiliği
veriliyordu.