CEVAP:

Bu nedenlerle artan nüfusa, ekonomik imkânların ayak uydurması bazen başarılı olmuş ve bu ekonomiler önemli ölçüde gelişme gösterebilmişlerdir. Ancak eski toplumların nüfus artışına her zaman aynı başarılı cevabı verdikleri söylenemez. Herhangi bir üretim sisteminde toprak, emek ve sermayenin değişik bileşimleri kullanılır. Üretim girdilerinden biri sabitken, diğer girdiler artırılırsa üretim giderek daha düşük oranlarda artar. Yani üretim girdilerinden biri sabitken, üretim genişledikçe artırılan girdi başına ürün düşecektir. Sanayi öncesi dönemde toprak niteliği gereği arzı sabit olan temel bir üretim faktörüydü. Bu sınırlı arz, teknolojik bir değişim olmadıkça emek arzı artarken iş gücü birimi başına üretimin düşeceğini ifade eder. Sonuç olarak nüfus artarken kişi başına gelirler düşer. Bu yüzden de nüfus artışı ve bunu izleyen azalan verim olgusu, geçmiş ekonomilerin çöküşünün ilk hazırlayıcısı olmuştur.