MEDYA SİYASET KÜLTÜR Dersi Yeni Medya, İnternet ve Demokrasi soru detayı:
SORU:
İnternetin gelişimini anlatınız.
CEVAP:
İnternetin doğuşu soğuk savaş dönemine rastlar. Ancak bu bir rastlantı değildir. İnternet soğuk savaşın yarattığı bir gereksinim sonucunda doğmuştur. Temelinde askeri gereksinimler yatan internetin ortaya çıkışındaki en önemli etken 4 Ekim 1957’de Sovyetler Birliği’nin ilk uydusu olan Sputnik’i başarı ile uzaya göndermesi olmuştur. Karşılıklı uydu gönderme yarışları sonucunda Amerika Birleşik Devletleri Savunma bakanlığı İleri Araştırma Projeleri Ajansı (Defence Advanced Research Projects Agency- DARPA) adı altında uyduları ve bağlı teknolojileri geliştirmek ve eşgüdüm altında çalışmasını sağlayacak bir birim kurdu. DARPA’nın çalışmaları sonucunda güçlü bir iletişim ağına gereksinim duyulduğu ortaya çıktı. Kurulan yeni ve güçlü iletişim altyapısının adı ARPANET’tir. ARPANET internetin başlangıcı, temelidir. ARPANET askeri amaçlarla kullanılan bir yerel ağdır.
İnternetin askeri ve akademik bir çalışma alanı dışında kullanılmasının yolunu açacak olan gelişme bilgisayarların küçülerek ofislere ve evlere girebilecek duruma gelmesidir. 1977’de başlayan bu süreç kişisel bilgisayarların gerçek bir pazar değerine sahip olduğu, talep edildiğinin görülmesi ile önemli bir yatırım alanına ve pazara dönüştü.
1979’da USENET adı altında askeri ve akademik çalışmaların dışında da kullanılabilmesi için kullanıcı gruplarının oluşmasına izin verildi. 1980’li yıllarla birlikte Yerel ağlar (LAN) kişisel bilgisayar ağlarının yaygınlaşması ile birlikte yaygınlaşmaya başladı. Bu durum ARPANET’in kuruluş amacı dışındaki bir başka alanda hızlı bir büyüme göstermesi sonucunu ortaya atmaktaydı ve güvenlik açıklarının ortaya çıkması olasılığını da beraberinde getirmekteydi. Ortaya çıkan bu risk ve talep ikilemi Amerika Birleşik Devletleri Savunma Bakanlığını yeni bir karar almaya zorladı ve askeri kanat ARPANET’ten ayrıldı. Bu ayrılığın sonucunda MILITARY NET kuruldu.
Günümüz araştırmacıları internetin gelişimini 2 aşamada ele almaktadır. Bu aşamalar Web 1.0 ve Web 2.0 olarak adlandırılmıştır. Bu aşamaların ilki olan Web 1.0 dünya çapında ağın kurulması, web sayfalarının hiper bağlar aracılığıyla birbirine bağlanmasıdır. Kurucusu olarak Tim Berners-Lee gösterilmektedir. Web 1.0 yalnızca metne dayanan içerikleri destekleyen bir ortamdır. Durağan ve etkileşimi düşük sayfalardan oluşur. 1989 yıllında www’in kullanılması ile başlayan web 1.0, 2004’te yerini web 2.0’a bırakmıştır.
Web 2.0 tanımlanması zor bir olgudur çünkü internetin web 1.0’dan web 2.0’a geçmesi radikal değişimlerle olmamıştır. Kurulduğu andan beri sürekli değişen internetin tarihine bakıldığında bu iki dönem arasındaki sınırın belirsiz olduğu görülmektedir. Web 2.0 kavramı 2004 yılında ilk kez Tim O’Reilly tarafından kullanılmış ve kabul görmüştür. İkinci nesil interneti anlatır. Kapsamı içinde sosyal ağ siteleri, viki uygulamaları, etkileşimli iletişim uygulamaları ve dinamik siteler yer almaktadır. Bu dönemde kurulan ve internet kullanıcıları tarafından yoğun olarak kullanılan Vikipedi, Youtube, Ekşi Sözlük, Facebook, Twitter gibi siteler bu dönemin örnekleridir.