BİREYSEL İŞ HUKUKU Dersi Kıdem Tazminatı soru detayı:
SORU: İş Sözleşmesinin Belirli Nedenlerle Sona Ermesi'ni genel olarak anlatınız.
İş Sözleşmesinin Belirli Nedenlerle Sona Ermesi'ni genel olarak anlatınız.
CEVAP: Kıdem tazminatı iş sözleşmesinin sona ermesi- ne bağlı bir hak olsa da, iş sözleşmesini sona erdiren her durum kıdem tazminatına hak kazandırmaz. İş Kanunu, iş sözleşmesini sona erdiren hangi hâllerin kıdem tazminatına hak kazandıracağını düzenle- miştir. O sebeple sözü edilen sona erme sebepleri ayrıca ele alınmalıdır.
Söz konusu sona erme sebeplerini fesih ve fesih dışı nedenler olarak ikiye ayırabiliriz. Bunlardan fesih dışı sayılan neden, işçinin ölümüdür. Ölüm hâlinde bir yıl çalışması olan işçinin mirasçılarına kıdem tazminatı ödenir. Tazminatın talep edilebil- mesi, ölüm sebebine bağlı değildir. 1475 sayılı İş Kanunu’nun 14. maddesinde işçinin sadece ölümünden söz edilip ölüm nedenleri üzerinde durul- madığından, işçinin eceliyle ölmesi gibi ölümün üçüncü kişiler ya da işçinin kendi kusurlu davra- nışı veya intiharı sonucu ortaya çıkması, kıdem tazminatına hak kazanma noktasında sonuca etkili değildir.
İşçinin ölümü sebebiyle iş sözleşmesinin son bulması hâlinde kıdem tazminatı ka- nuni mirasçılarına ödenir.
İşçinin ölümü halinde mirasçılara yapılacak bir diğer ödeme Türk Borçlar Kanununda düzenlen- miştir. Buna göre işveren, işçinin sağ kalan eşine ve ergin olmayan çocuklarına, yoksa bakmakla yü- kümlü olduğu kişilere, ölüm gününden başlayarakbir aylık; hizmet ilişkisi beş yıldan uzun bir süre devam etmişse, iki aylık ücret tutarında bir ödeme yapmakla yükümlüdür (TBK m.440). Söz konusu ödeme uygulamada ölüm tazminatı olarak adlan- dırılmaktadır ve kıdem tazminatından bağımsız olarak değerlendirilmektedir. Bu sebeple kıdem tazminatında aranan bir yıllık kıdem şartı olmadan ödenebilmekte, bir yıllık asgari süreyi doldurmadan hayatını kaybeden işçi yakınları kıdem tazminatı alamasalar da anılan ölüm tazminatını alabilmek- tedirler. Aynı anlayışın doğal sonucu olarak, kıdem tazminatı için gereken kıdem şartını sağladıktan sonra ölen işçinin mirasçılarının, kıdem tazminatı yanında ölüm tazminatını da talep edebilecekleri kabul edilmektedir.
İşçinin sadece ölümü yeterli olup ölümün sebepleri önemli olmadığından işçinin eceliyle ölmesi gibi ölümün üçüncü kişi- ler ya da işçinin kendi kusurlu davranışı veya intiharı sonucu ortaya çıkması kıdem tazminatına hak kazanılmasında farklılık yaratmamaktadır.
İş sözleşmesinin fesih yoluyla sona erdirilme- sinde ise konuyu işçi ve işverenin feshi olarak iki başlık altına ele almak daha yararlı olur.
Kıdem tazminatı iş sözleşmesinin sona ermesi- ne bağlı bir hak olsa da, iş sözleşmesini sona erdiren her durum kıdem tazminatına hak kazandırmaz. İş Kanunu, iş sözleşmesini sona erdiren hangi hâllerin kıdem tazminatına hak kazandıracağını düzenle- miştir. O sebeple sözü edilen sona erme sebepleri ayrıca ele alınmalıdır.
Söz konusu sona erme sebeplerini fesih ve fesih dışı nedenler olarak ikiye ayırabiliriz. Bunlardan fesih dışı sayılan neden, işçinin ölümüdür. Ölüm hâlinde bir yıl çalışması olan işçinin mirasçılarına kıdem tazminatı ödenir. Tazminatın talep edilebil- mesi, ölüm sebebine bağlı değildir. 1475 sayılı İş Kanunu’nun 14. maddesinde işçinin sadece ölümünden söz edilip ölüm nedenleri üzerinde durul- madığından, işçinin eceliyle ölmesi gibi ölümün üçüncü kişiler ya da işçinin kendi kusurlu davra- nışı veya intiharı sonucu ortaya çıkması, kıdem tazminatına hak kazanma noktasında sonuca etkili değildir.
İşçinin ölümü sebebiyle iş sözleşmesinin son bulması hâlinde kıdem tazminatı ka- nuni mirasçılarına ödenir.
İşçinin ölümü halinde mirasçılara yapılacak bir diğer ödeme Türk Borçlar Kanununda düzenlen- miştir. Buna göre işveren, işçinin sağ kalan eşine ve ergin olmayan çocuklarına, yoksa bakmakla yü- kümlü olduğu kişilere, ölüm gününden başlayarakbir aylık; hizmet ilişkisi beş yıldan uzun bir süre devam etmişse, iki aylık ücret tutarında bir ödeme yapmakla yükümlüdür (TBK m.440). Söz konusu ödeme uygulamada ölüm tazminatı olarak adlan- dırılmaktadır ve kıdem tazminatından bağımsız olarak değerlendirilmektedir. Bu sebeple kıdem tazminatında aranan bir yıllık kıdem şartı olmadan ödenebilmekte, bir yıllık asgari süreyi doldurmadan hayatını kaybeden işçi yakınları kıdem tazminatı alamasalar da anılan ölüm tazminatını alabilmek- tedirler. Aynı anlayışın doğal sonucu olarak, kıdem tazminatı için gereken kıdem şartını sağladıktan sonra ölen işçinin mirasçılarının, kıdem tazminatı yanında ölüm tazminatını da talep edebilecekleri kabul edilmektedir.
İşçinin sadece ölümü yeterli olup ölümün sebepleri önemli olmadığından işçinin eceliyle ölmesi gibi ölümün üçüncü kişi- ler ya da işçinin kendi kusurlu davranışı veya intiharı sonucu ortaya çıkması kıdem tazminatına hak kazanılmasında farklılık yaratmamaktadır.
İş sözleşmesinin fesih yoluyla sona erdirilme- sinde ise konuyu işçi ve işverenin feshi olarak iki başlık altına ele almak daha yararlı olur.