TÜRKÇE BİÇİM BİLGİSİ Dersi Kelime Türleri soru detayı:

PAYLAŞ:

SORU:

İsimlerin tanımını kısaca yapınız ve özelliklerini açıklayınız.


CEVAP:

Somut ve soyut varlıkları göstermek için kullanılan isimler, cümle içerisinde bir isim unsuru olarak işlev görürler. Biçim bilgisi açısından bakınca aldıkları çekim ekleri açısından diğer kelime türlerinden ayrılırlar. İsimler çekim eki olarak sırasıyla çoğul, iyelik ve durum eklerini alır. Soru cümlelerinde soru enklitiği en sona gelir:
Ev-ler-i-miz-den mi?
Çiçek-ler-i-m-den mi?
Yol-lar-ı-n-dan mı?
Ayrıca isimler, isim cümlelerinde yüklem olarak kullanıldıklarında ekfiil alabilir:
Bu, ağaçtır.
Ben öğrenciyim.
Ali, asker(dir).
Film güzeldi.
İsimler, isim tamlamalarında tamlayan ve tamlanan olarak da karşımıza çıkar. Bu durumda belirtili tamlamalarda tamlayan ilgi eki, tamlanan ise iyelik eki alır. Belirtisiz tamlamalarda sadece tamlanan ek alır:

İşlevsel açıdan, belirtili isim tamlamalarıyla belirtisiz isim tamlamaları arasındaki en önemli fark şudur: Belirtili tamlamalarda belirli olma, bilinme, tek bir ögeyle ilgili olma söz konusu iken belirtisiz tamlamalar genel anlamlar taşır. Belirtisiz tamlamalar Türkçenin en yaygın birleşik kelime yapma yollarından birini oluşturur:
buzdolabı, keçi yolu, ayva tatlısı
Ayrıca isimler, sıfat tamlamalarının ve ilgi cümlelerinin baş ögesi, başka bir deyişle sıfatların ve sıfat işlevli cümlelerin tamlanan ögesi olarak kullanılır. Bu durumda sıfatlar da isimler de özel bir çekim eki almaz:
kara kitap, güzel çocuk, gelen adam, okuduğum kitap
Bazı dillerde tanımlık veya artikel vardır:
Almanca der Tisch “masa”, das Heft “defter”, Arapça el-kamer “ay”
Türkçe isimlere artikel gelmez. Belirsizlik, bir ile ifade edilir ama bir sıfatının işlevi Batı dillerindeki one, ein belirsizlik takılarının anlamlarıyla birebir örtüşmez (Johanson, 1977).