SORU:
İşitme engelli yerine “sağır” ifadesinin kullanılmasından yana olan ve iletişimde işaret dili kullanan bireylerle görüşmede dikkat edilmesi gereken noktalar nelerdir?
CEVAP: - Sağırlığın bir kültür olduğu görüşüne ve kişinin işaret dilini kullanma tercihine saygı gösterilmeli ve bu konuda kişiye yönelik herhangi bir önyargıdan kaçınılmalıdır.
- Görüşmecinin işaret dili kullanması. Bu olasılık ideal olmakla birlikte oldukça güçtür. Türkiye söz konusu olduğunda henüz standart bir işaret dilinin bulunmayışı ve işaret dili öğrenmenin zorlukları gibi nedenler bu seçeneği neredeyse olanaksız kılmaktadır.
- Görüşmede aracı olarak yeminli, profesyonel işaret dili çevirmenleri kullanmak. Batı ülkeleri için geçerli olan bu uygulama henüz ülkemizde var olan bir uygulama değildir.
- Kişinin işaret dili bilen anne baba gibi yakınlarından yardım almak. Bu seçenek zaman zaman kullanılmakla birlikte bazı sakıncaları da beraberinde getirmektedir. Birincisi, bu durum gizlilik ilkesini zedeleyeceğinden güven ilişkisini bozma riskini barındırmaktadır. İkincisi, sağır bireyin yakını görüşme gereksinimine yol açan birey olabilir.
- Başvuran okuma yazmayı biliyorsa yazı yoluyla görüşme yapılabilir, ancak birçok sağır bireyin okuma yazma konusundaki yetersizliği bilinmektedir. Dolayısıyla bu yolla etkili bir görüşme gerçekleştirmek olanaksızdır.
- Bu konuda şu an için belki de en iyi seçenek, sağır bireyle akıcı iletişim kurabilen diğer uzmanlardan yardım istemektir.