İSLAM TARİHİ VE MEDENİYETİ II Dersi SİYASİ VE İDARİ KURUMLAR soru detayı:

PAYLAŞ:

SORU:

İslam devletlerinde vali atama usullerini açıklayınız.


CEVAP:

Hülefa-yi Raşidin döneminde valiler merkezden atanmaktaydılar. 

Emevî halifeleri, gücünü kabilesinden değil de kendi şahsî özelliklerinden alan kabiliyetli ve devlete sadık, Arap olan kimseleri geniş yetkilerle vali olarak atadılar. Hanedan mensupları, valilik makamına ya hiç atanmadılar ya da genellikle diğer bölgelere nispetle daha az problemli ve merkezî siyasetten uzaktaki Hicaz şehirlerinde görevlendirildiler.

Eyaletlerin vali ve emîr tarafından yönetildiği Abbasîlerin idari yapısı merkeziyetçi
bir karaktere sahipti. Emevîler zamanında valilerin çoğunluğu Arap asıllı iken Abbasîler döneminde çoğunluğu bürokrasiden olan önce İranlılar, daha sonra da Türkler bu görevleri üstlendiler. Mâlî işlerden sorumlu olan sâhibü’l-harâc ve âmiller yönetimde valilere yardımcı olurlardı.

Endülüs Emevî Devleti’nde başşehir Kurtuba dışında kalan yerler idari bakımdan
şehirler anlamında ‘küver’, sınır bölgeleri anlamında ‘sugûr’ olmak üzere iki kısma ayrılırdı. Vilayetler doğrudan devlet başkanı tarafından atanan valiler, sınır bölgeleri ise ‘kâid’ adlı kumandanlar tarafından yönetilirdi. Ortaçağda kurulan İslâm devletleri idareleri altındaki toprakları eyalet ve şehirlere bölerek yönetmeyi sürdürdüler.