SANAT TARİHİ Dersi İslam Sanatı soru detayı:

CEVAP:

İslam dininin sanata getirdiği en büyük yenilik cami mimarisidir. İslamiyet’te her kesimden halk ayrım gözetilmeden, ön saf­larda namaz kılabilmektedir. İbadetteki bu durum, namaz saf­larının geniş tutulması gereğini doğurmuş, bu da kiliselerin aksine, camilerde mihrap duvarı ile karşısındaki duvarın diğerlerine göre daha uzun tutulduğu enine genişleyen bir mekânın tercih edilmesine neden olmuştur. Cami planları toplu olarak kılınan namazın gereklerinden doğmuş, ihtiyaca bağlı olarak mihrap, minber, minare gibi mimari unsurlar da simgesel ve estetik anlamlarıyla cami mimarisine katılmışlardır.

Mihrap, cami mimarisinin değişmez bir ögesidir. Genellikle yoğun dekorasyonu olan ve caminin kıble duvarında yer alan içbükey bir niştir. Hz. Muhammed’in, evinde kıldırdığı namazlar sırasında durduğu yerin onurlandırılması amacıyla Emeviler zamanında cami
mimarisine girmiştir.

Minber, üzerinde hutbe okunan, basamaklarla çıkılan litürjik ögedir. Mihrabın sağında
yer alır. İmamın kullanımına ayrılmış olan minberin, iki basamaklı ilk şekli ile peygamberin zamanından beri varlığı bilinmektedir.

Minare, inananları namaza çağırmak için ezanın okunma işlevinin yapıldığı, ya camiyle
bağlantılı ya da yakınında yer alan, camiden daha yüksekçe inşa edilmiş mimari yapıdır.
Minarenin ilk kullanımı, Şam Emeviye Camii’ndedir. Mimari açıdan minare, değişik
toplum ve coğrafyalarda farklı malzeme, form ve üsluplara bürünür.