ULUSLARARASI ÖRGÜTLER Dersi Sui Generis Örgütler soru detayı:
SORU:
İslam işbirliği örgütünü anlatınız.
CEVAP: 1969-1972 arasında düzenlenen bir dizi konferans neticesinde kurulan İslam Konferansı Örgütü (İKÖ), 2011’de İslam İşbirliği Örgütü (İİÖ) adını almıştır. Başlangıçtan beri isminde bir din adı barındırması açısından sui generis bir uluslararası örgüt olan İİÖ, amaç ve faaliyet alanlarını da büyük ölçüde bu çerçevede belirlemiştir. İİÖ’nün bir diğer dikkat çekici özelliğiyse, Birleşmiş Milletler’den sonra en fazla üyeye sahip olan uluslararası örgüt olmasıdır. Örgütün 57 üyesi, toplam 1.5 milyarlık nüfuslarıyla dünya nüfusunun yaklaşık yüzde 22’sini teşkil etmektedir. Öte yandan, örgütün dünya siyasetinde bir uluslararası güç merkezi ya da
önemli bir aktör olduğunu söylemek zordur. Bunda, örgüte ismini de veren ortak dini referansa rağmen, üyelerinin coğrafi olarak Asya, Afrika ve Avrupa kıtalarına dağılmış olması, ekonomik olarak çok farklı seviyelerde bulunmaları, birer ulusal devlet olarak farklı siyasi yönelimleri ve angajmanları olmaları ve hatta kültürel anlamda da farklı dini yorum ve uygulamalara sahip olmaları etkili olsa gerektir. Nihayetinde modern uluslararası ilişkiler sistemi, bu türden dini-kültürel boyutları olduğu düşünülen kimi ittifak ilişkilerinin söz konusu olduğu ya da olabi- leceği yönünde kimi görüşler olsa da, büyük ölçüde siyasi ve ekonomik çıkar ilişkileriyle değer ortaklıkları temelinde şekillenmektedir. Dolayısıyla, uygulamada da görüldüğü gibi, İİÖ sadece dini-kültürel boyutu ön planda olduğu düşünülen kimi sorunlara karşı kısmen ön plana çıkabilmektedir. Tabii ancak üyeleri arasındaki siyasi ve ekonomik farklılıkların ve uluslararası ilişkilerin genel işleyişinin izin verdiği ölçüde.
1969-1972 arasında düzenlenen bir dizi konferans neticesinde kurulan İslam Konferansı Örgütü (İKÖ), 2011’de İslam İşbirliği Örgütü (İİÖ) adını almıştır. Başlangıçtan beri isminde bir din adı barındırması açısından sui generis bir uluslararası örgüt olan İİÖ, amaç ve faaliyet alanlarını da büyük ölçüde bu çerçevede belirlemiştir. İİÖ’nün bir diğer dikkat çekici özelliğiyse, Birleşmiş Milletler’den sonra en fazla üyeye sahip olan uluslararası örgüt olmasıdır. Örgütün 57 üyesi, toplam 1.5 milyarlık nüfuslarıyla dünya nüfusunun yaklaşık yüzde 22’sini teşkil etmektedir. Öte yandan, örgütün dünya siyasetinde bir uluslararası güç merkezi ya da
önemli bir aktör olduğunu söylemek zordur. Bunda, örgüte ismini de veren ortak dini referansa rağmen, üyelerinin coğrafi olarak Asya, Afrika ve Avrupa kıtalarına dağılmış olması, ekonomik olarak çok farklı seviyelerde bulunmaları, birer ulusal devlet olarak farklı siyasi yönelimleri ve angajmanları olmaları ve hatta kültürel anlamda da farklı dini yorum ve uygulamalara sahip olmaları etkili olsa gerektir. Nihayetinde modern uluslararası ilişkiler sistemi, bu türden dini-kültürel boyutları olduğu düşünülen kimi ittifak ilişkilerinin söz konusu olduğu ya da olabi- leceği yönünde kimi görüşler olsa da, büyük ölçüde siyasi ve ekonomik çıkar ilişkileriyle değer ortaklıkları temelinde şekillenmektedir. Dolayısıyla, uygulamada da görüldüğü gibi, İİÖ sadece dini-kültürel boyutu ön planda olduğu düşünülen kimi sorunlara karşı kısmen ön plana çıkabilmektedir. Tabii ancak üyeleri arasındaki siyasi ve ekonomik farklılıkların ve uluslararası ilişkilerin genel işleyişinin izin verdiği ölçüde.