XIX. YÜZYIL TÜRK DÜNYASI Dersi KAZAN TATARLARINDA YENİLEŞME soru detayı:

CEVAP:

Osmanlı Türkçesinin diğer Türk lehçelerine göre işlenmiş ve edebiyatı diğerlerine göre zengin ve ilerlemiş olduğu ve bu sebeple Türk kavimleri arasında yayılacağı görüşünde değildi. Aksine, Osmanlı şivesinin öz Türkçeden oldukça uzaklaşmış, Arapça, Farsça ve diğer dillerden kelimelerle dolmuş olduğunu ve Türk şivelerinin en zoru hâline geldiğini düşünüyordu; bu hâliyle Osmanlı Türkçesinin örnek oluşturması mümkün değildi. Onun fikrince, Osmanlı şivesi kavmî (nasyonal) bir dil değil, divanhânelerin ve memurların diliydi; bu dil Kaşgarlı bir Tatara ne kadar uzaksa Anadolu Türkü için de o kadar zordu. Osmanlı Türkçesi sadece Arapça ve Farsça değil, Rum, Slav ve Fransızca kelimelerden oluşan bir dil çorbasıydı. Bu hâliyle Türklükten çıkmış, kavmî bir dil olma özelliğini kaybetmişti.