SORU:
İthal edilen mal bedelinin vesaik mukabili ödenmesi halinde sırasıyla gerçekleştirilecek işlemler nelerdir?
CEVAP: - İthalatçı firma ihracatçı firmadan proforma fatura alır.
- Mal sipariş edilir, satış şekline göre (FOB veya CIF) mal sigorta ettirilir.
- İhracatçı firma malları satış şekline göre yükler ve malların yüklendiğini ithalatçı firmaya bildirerek malla ilgili belgeleri bankası aracılığı ile veya posta ile ithalatçı firmaya veya ithalatçı firmanın bankasına gönderir.
- Belgeler banka aracılığı ile gelmiş ise Türkiye’deki banka belgelerin geldiğini ithalatçı firmaya bildirir.
- Mal gümrüğe gelir.
- İthalatçı firma malı gümrükten çekmek istediği zaman (malın gümrüğe gelmesinden sonra) kara gümrüklerinde 20 gün, liman gümrüklerinde 45 gün içinde malın çekilmesi için işlem yapılması gerekir.
- İthalatçı firma bankaya başvuru yazısını yazar ve mal bedelini transfer eder.
- Banka ithalatçı firmanın müracaatından sonra en çok 10 gün içinde transferi yapmak zorundadır. İthalat bedelleri aşağıdaki gibi ödenebilir.
- İthalatçı firma ithalat bedelini Türk Lirası olarak öder, banka döviz olarak transfer yapar ve döviz satım belgesi düzenler.
- İthalat bedelleri ithalatçı firmanın Döviz Tevdiat Hesabından karşılanmak suretiyle de ödenir. Döviz Tevdiat Hesaplarından yapılan transferlerde Döviz Satım Belgesi düzenlenmez.
- İthalat bedelleri Türk Lirası ile ödenebilir. Bu ödemelerde Türk Parası Transfer Belgesi düzenlenir.
- İhracat bedellerinden mahsuben yapılacak ödemelerde ise alış kurları üzerinden Fiktif Döviz Alım ve Satım Belgesi düzenlenir.
- Banka mal bedelini ve diğer masrafları ithalatçı firmanın hesabından alır.
- Banka tarafından alınan bu tutarlar için gelen dekontların asılları muhasebe dosyasına, fotokopileri ithalat dosyasına konur.
- Mal bedelinin transferinden sonra banka, ithalatçı firmaya, faturayı, konşimentoyu, çeki listesini, varsa ATR Belgesini, Menşe Şahadetnamesini, varsa sigorta poliçesini verir. Konşimento banka adına ise ciro eder.
- Bu işlemler sırasında mal gümrüğe gelince nakliyeci firma yetkilisi gümrük ambarına gider ve özet beyan tescil ettirir.
- Nakliyeci firma ithalatçı firmadan konşimentoyu alır ve ordino düzenler. Gümrükte ordinonun arkasına malların gümrükte olduğuna ait bilgiyi kayıt eder.
- İthalatçı firma, ordinoyu ve bankadan aldığı orijinal evrakları gümrük komisyoncusuna verir.
- Gümrük müşaviri belgeleri kontrol eder ve gümrük beyannamesi ile birlikte giriş gümrüğüne başvurur. Giriş gümrüğüne ilk önce kabul masasında beyanname incelenir ve rejim kontrolü yapılır. Daha sonra özet beyan masasında beyanname özet beyan ile karşılaştırılır. Uygun ise beyanname onaylanır ve sistem otomatik olarak ilgili muayene memurunu atar. Muayene memuru malın fiziki muayenesini yapar, gerekiyorsa kimyevi muayene için laboratuvara sevk eder. Eşya beyana uygun ise gümrük beyannamesi kapatılır.
- İthalata ilişkin Gümrük vergileri (Katma Değer Vergisi, Gümrük Vergisi, Özel Tüketim Vergisi, Damga Vergisi ve Toplu Konut Fonu vs.) gümrük veznesine yetkili bankalara yatırılıp gümrük beyannamesi kapatılır.
- Gümrük müşaviri ithalatçı firmaya faturayı, gümrük beyannamesinin firma nüshasını, varsa navlun faturasını, gümrük vezne makbuzunu, diğer harcamaları gösterir belgeleri, dekont veya kendi faturası (veya makbuzu) ile birlikte verir.
- Gelen belgeler ithalatçı firma tarafından kontrol edilir. Belgelerin muhasebe ile ilgili asılları muhasebe dosyasına, fotokopileri ithalat dosyasına konur.