HUKUKUN TEMEL KAVRAMLARI II Dersi Medeni Hukukun Genel Esasları soru detayı:

PAYLAŞ:

SORU:

İyiniyet kuralı nedir? Hakkında bilgi veriniz. Dürüstlük kuralından ne gibi bir farklılığı vardır?


CEVAP:

İyiniyet, dürüstlük kuralı gibi, Türk Medeni Kanunu’nun başlangıç hükümleri arasında 3. maddede düzenlenmiştir. TMK 3/I’e göre,“Kanunun iyiniyete hukukî bir sonuç bağladığı durumlarda, asıl olan iyiniyetin varlığıdır”. Anılan hükümden hareketle iyiniyetin içeriğini belirlemek mümkün değildir. İyiniyet öğreti tarafından, bir hakkın kazanılmasına engel olan eksikliğin bilinmemesi veya bilinmesinin gerekmemesi şeklinde tanımlanır. Bu tanımdan anlaşılacağı gibi iyiniyet hakkın kazanılmasına hizmet eder. İyiniyete bağlanan bu sonuç yalnızca kanununun iyiniyeti düzenlediği durumlar bakımından geçerlidir. İyiniyete dayananılarak hakkın kazanılabilmesi için, hakkı kazanacak olan kişide hakkın kazanılmasına engel bir durumun varlığına ilişkin mazur görülebilir bir bilgisizlik aranır.

Dürüstlük kuralından farklı olarak hakkı kazanacak olan kişinin iyiniyetinin varlığı veya yokluğuna ilişkin değerlendirme sübjektif kriterlerden hareketle yapılır. TMK 3/I ‘de belirtildiği gibi, iyiniyete sonuç bağlandığı durumlarda aslolan onun varlığıdır. Ancak anılan maddenin ikinci fıkrasında farklı bir olasılığa işaret edilmiştir. TMK 3/II’ye göre, “Ancak, durumun gereklerine göre kendisinden beklenen özeni göstermeyen kimse iyiniyet iddiasında bulunamaz”.