VETERİNER LABORATUVAR TEKNİKLERİ VE PRENSİPLERİ Dersi LABORATUVARDA KULLANILAN TEMEL ANALİZ YÖNTEMLERİ soru detayı:

PAYLAŞ:

SORU:

İyon Seçici Elektrot Tipleri nelerdir? Açıklayınız?


CEVAP:

Farkl› türde elektrotlar mevcut olup, seçim yapma özelli¤ini belirleyen membran›n
yap›s›na göre s›n›fland›r›l›rlar.
Polimer Membran Elektrotlar: Bu elektrotlar çeflitli iyon de¤iflim materyallerinin PVC, polietilen veya silikon gibi reaksiyona girmeyen matrikse dahil edilir.
Membran teflekkülünden sonra PVC yap›s›ndaki tüpün uç k›sm›na mühürlenir.
Membranda oluflan potansiyel ilgilenilen iyonun konsantrasyonunu verir. Bu tip
elektrodlara örnek olarak potasyum, kalsiyum, klor ve nitrat elektrodlar› verilebilir.
Kat› Faz Elektrotlar›: Göreceli olarak çözünmeyen inorganik tuzlar kat› faz
elektrotu membranlar›nda kullan›lmaktad›r. Kat› faz elektrotlar hem homojen hem
de heterojen formda olabilirler. Her iki tipte potansiyel, iyon de¤iflim ifllemi nedeniyle membran yüzeyinde oluflur. Bu elektrotlara örnek olarak gümüfl/sülfit, kurflun, bak›r (II), siyanid, tiyosiyanat ve flor elektrotlar› verilebilir.
Gaz Ölçüm Elektrotlar›: Gaz ölçüm elektrotlar›, amonyak, karbondioksit, nitrojen oksit ve sülfür dioksit gibi çözünmüfl gazlar›n ölçümünde kullan›l›r. Bu elektrotlarda gaz geçirgen bir membran ve dahili tampon çözeltisi bulunur. Gaz molekülleri membran› geçer ve tampon çözelti ile reaksiyona girerek tamponun pH’s›-
n› de¤ifltirir. Bu de¤iflim elektrota dahil edilmifl pH sensörü arac›l›¤› ile ölçülür.
Yap›sal özelli¤inden dolay› gaz ölçüm elektrotlar›, referans elektrotlara ihtiyaç
göstermezler.
Cam Membran Elektrotlar: Cam membran elektrotlar silikon dioksit cam
matriksin çeflitli kimyasallar ile kar›flt›r›l›p güçlendirilmesi ile oluflturulmufltur. En
iyi bilinen cam membran elektrot pH elektrotudur. Cam membran elektrotlar ayn›
zamanda sodyum iyonu ölçmek amac› ile kullan›lmaktad›r

‹yon Seçici Elektrodlarla Çal›flmada Hata kaynaklar›:
Difüzyon: ‹yonlar›n büyüklükleri nedeniyle flekillenen difüzyon h›z›ndaki
farkl›l›k bilinen düzeyde hataya neden olabilir. Örne¤in sodyum iyodür yap›s›ndaki sodyum, membran› bilinen bir h›zda geçer. ‹yot büyüklü¤ü nedeni ile daha yavafl ilerler. Bu farkl›l›k karfl›m›za hata kayna¤› olarak ç›kmaktad›r.
Örne¤in ‹yonik Kuvveti: ‹yonik kuvvet çözeltinin aktivitesini etkileyece¤inden sabit tutulmal›d›r. Hedefe ulaflmada iyonik kuvvet ayarlay›c› kullan›l›r. Bu
ayarlama örne¤in iyonik kuvvetine göre göreceli olarak çok yüksek oldu¤undan
örnekler aras›ndaki varyasyon azalt›larak hata potansiyeli düflürülmüfl olur.
S›cakl›k: Bu ölçümde kontrol edilebilir parametre olan s›cakl›kl›¤›n de¤iflimi
önemli hata kayna¤›d›r. Bir santigrat (°C) derecelik fark sonuç üzerinde % 4’ten
daha fazla de¤iflime neden olabilir.
pH: Baz› örneklerde ölçüm için analit (örne¤in amonyak) bir formdan di¤erine dönüfltürülmedir. Bu gibi analizlerde pH’›n farkl›l›¤› önemli derecede hataya
neden olabilir