SAĞLIK HİZMETLERİNDE ARAŞTIRMA VE DEĞERLENDİRME Dersi KANITA DAYALI YÖNETİM soru detayı:
SORU:
Kanıta dayalı tıp ile kanıta dayalı sağlık yönetimi
uygulamaları arasında bulunan usul ve tarz farkları ile
nedenleri nasıl özetlenebilir?
CEVAP:
Kanıta dayalı tıp ile kanıta dayalı sağlık yönetimi
uygulamaları arasında bulunan usul ve tarz farkları şu
şekilde özetlenebilir;
• Klinik kararlar için kullanılacak kanıtları bulmak
ve kullanmak ağırlıklı olarak hekimlerin görevi
iken, yönetim alanındaki kanıtlar farklı iş ve
mesleklerden kişilerin görev alanına girmektedir.
• Klinik amaçlı kanıtlar için yapılacak araştırma
türleri arasında hiyerarşik bir güç sıralanması var
iken, yönetsel konulardaki her araştırmanın
amaca uygunluğu yeterli olabilmektedir.
• Hekimlerin ve sağlık personelinin klinik
araştırma konularında aldıkları eğitim
olabildiğince standart olduğu için ortak bir dilin
gelişmesi sağlanmış olmakla birlikte farklı
kökenlerden gelen sağlık yöneticileri için bu dilin
geliştirilemediği görülmektedir. Bu durum
yöneticilerin kendi aralarındaki iletişimi de,
hekimlerle olan iletişimlerini de olumsuz
etkileyebilmektedir.
• Tıp ve sağlık bilimleri eğitiminde kantitatif
ölçümlere ve deneysel araştırmalara öncelik
veren bir bilim anlayışının, sosyal bilimler
alanındaki yönetim eğitiminde ise kalitatif
değerlendirmeler ve gözlemsel araştırmalara
öncelik veren bir anlayış olması farklı tarz ve
yaklaşımların bir başka nedenidir.
• Klinik amaçlı kararlar olabildiğince homojen,
net, hızla alınması gereken ve genellikle aynı
veya benzer işleri yapan kişileri ilgilendiren
kararlardır. Yönetsel kararlar ise gerek nitelikleri,
gerekse kararların ilgilendirdiği paydaşları
açısından heterojen olmaları nedeniyle
tartışılması ve üzerinde uzlaşılması gereken
kararlardır. Bu nedenlerle her iki alandaki
kanıtların nitelik ve ikna edicilikleri de doğal
olarak farklı olmaktadır.
• Kanıta dayalı tıbbi uygulamaların sonuçlarının
başarılı olup olmadığını kısa sürede görmek,
neden-sonuç ilişkisini net olarak değerlendirmek
mümkün iken kanıta dayalı yönetim
uygulamalarının sonuçlarını görmek zaman alıcı,
neden-sonuç ilişkisini değerlendirmek ise
karmaşık yorumları gerektirmektedir.