SORU: Kant’a göre insanların soy olarak gelişiminde zıtlaşma ve çatışmaların rolü nedir?
CEVAP: İnsan bir akıl varlığı olarak varlık yapısında ı- uyuklayan imkânları uyandıran, devinime getiren bir varlıktır. Bu uyandırma, devinime getirme ve yükseltme, gerginlikler, çıkarların, amaçların çatışmaları, tutkuların çarpışmaları içinde gerçekleşir. İnsanlar böyle bir çatışma ve gerginlik koşullarında yavaş yavaş birleşmeye doğru giderler, daha doğrusu buna zorlanırlar. Kant’a göre istekler, tutkular ve bunlardan doğan çatışmalar, çekilen acılar tarih felsefesi bakımından olumlu bir anlam taşımaktadır.